وب سایت سینما کلاسیک محفل عشاق دوبله و فیلم

مشاهده پروفايل کاربر

همسفر

کارگردان : مسعود اسداللهی

هنرپیشه های اصلی : بهروز وثوقی - گوگوش - رضا کرم رضایی - مجید مظفری و .....

سال تولید : 1354

برگرفته شده از فیلم

در یک شب اتقاق افتاد

کارگردان: فرانک کاپرا

هنرپیشه های اصلی: کلارک گیبل ، کلودت کلبرت

سال تولید: 1934

در یک شب اتفاق افتاد یکی از فیلمهای شاخص کلارک گیبل می باشد که بواسطه آن موفق به دریافت جایزه اسکار گردید فرانک کاپرا موفق شد به موضوع ایجاد عشق بین دو طبقه فقیر و غنی به شکلی متفاوت بپردازد که نتیجه آن منجر به شکل گرفتن یکی از آثار ماندگار در سینمای کلاسیک گردید. سوژه ایکه بعدها خمیر مایه بسیاری از فیلمهای ایرانی و هندی گردید.

اما در سال 1354 مسعود اسداللهی نیز با یک نگاه ایرانی به این موضوع پرداخت. هرچند او بخوبی تمام توانست از این سوژه جذاب یک فیلم جذاب و متفاوت با یک شب اتفاق افتاد روانه پرده های سینمای ایران نماید اما علیرغم تغییرات قابل توجه بنظر من نمی توان آنرا یک فیلم کاملا مستقل نامید. زیرا این فیلم نیز در برخی از سکانسهای متشابه ار فیلم دریک شب اتفاق افتاد تاثیر گرفته است. در واقع بنظر من مسعود اسد اللهی با دستکاری کردن بسیاری از سوژه ها سعی کرد این نکته را به تماشاگران تحمیل کند که فیلمش هیچ ارتباطی با نسخه هالیوودی ندارد.

در فیلم یک شب اتفاق افتاد پیتر (کلارک گیبل) روزنامه نگاری می باشد که از لحاظ مالی بشدت در مضیقه می باشد و برای بدستن آوردن موقعیت سابق خود در روزنامه بشدت نیازمند یک سوژه داغ می باشد. چه سوژه داغی بهتر از روایت داستان زندگی خانم الی اندروز که از دست پدرش فرار کرده است در همسفر نیز علی (بهروز وثوقی) از لحاظ مالی بشدت در مضیقه می باشد و برای خارج نمودن خانه مادری خود از گرو نیازمند 70 هزار تومن پول می باشد بنابراین چه راهی بهتر از یافتن عاطفه که او نیز از نزد پدرش فرار نموده و دریافت پاداش از خانواده عاطفه.

دختران در هر دو فیلم (الی و عاطفه) دارای پدری پولدار هستند و در ناز و نعمت زندگی کرده اند. در هردو فیلم ابتدا هیچ رابطه و تمایل عشقی بین زوجها وجود ندارد ، اما به مرور الی و عاطفهاحساس می کنند از پیتر و علی خوششان آمده است. مضافا اینکه الی و عاطفه هر دو برای رسیدن به عشق خود از دست پدرانشان فرار کرده اند.

در هر دو فیلم مردان برای رفع هرگونه شائبه ای شبها وقتی با خانمها در مسافرخانه (یا کمپ ) تنها هستند به گونه ای رفتار می کنند که خانمها احساس امنیت کنند. برقراری دیوار چین با استفاده از یک طناب و پتو در فیلم در یک شب اتفاق افتاد و جدا خوابیدن عاطفه و علی در قهوه خانه بین راهی نکته اشتراک آنهاست.

صحنه های زخمی شدن پیتر و علی و تیمار آنها توسط الی و عاطفه نیز یک نمونه دیگر مشترک بین این دو فیلم می باشد.

اما شاه بیت این تشابه بر می گردد به دیالوگها مشابه شب آخر، آنجا که الی از پیتر می پرسد: پیتر تا حالا عاشق شدی؟ این دیالوگ نیز عینا از سوی عاطفه نیز بیان می شود فقط پاسخ مردان فیلم هر یک با توجه به فرهنگ خود کمی متفاوت است.

در سکانس پایانی نیز در واقع هر دو زوج به یکدیگر می رسند، البته در یک شب اتفاق افتاد این سکانس بسیار زیباتر و طبیعی تر ساخته می شود. درست در لحظه ایکه پیتر و الی می خواهند به هم برسند سوء تفاهم ایجاد شده بین ایندو باعث میگردد تا این اتفاق پیش نیاید. در واقع الی فکر میکرد که پیتر صرفا بخاطر ده هزار دلار جایزه او را از میامی به نیویورک آورده و پیتر نیز فکر می کند الی برای رسیدن به عشق خود از او سوء استفاده نموده است.

اما درست در حساسترین لحظه مراسم ازدواج ، بعد از آنکه پدرش به او می گوید پیتر جایزه ده هزار دلاری را نپذیرفت میهمانان را ترک و به سراغ پیتر می رود. درست مانند انیمیشن زیبای آنستازیا ، در آنجا نیز آناستازیا فکر میکرد پسر آشپز سابق قصر فقط برای دریافت پاداش از مادربزرگش او را از سن پیترزبورگ به پاریس آورده است اما وقتی از مادربزرگش می شنود که او پاداش را نپذیرفته است بلافاصله به دنبال او می رود.

در همسفر اما این سکانس تصنعی تر به تصویر کشیده می شود و علی با جا زدن خود بجای یکی از پرسنل فرودگاه عاطفه را از پای هواپیما سوار بر ماشین می کند و نهایتا با همان موتوریکه او را از شمال تا تهران آورده بود آنجا را ترک می کند. بنظر من تغییراتی که در همسفر ایجاد گردید فیلم را کمی نامعقول تر جلوه می دهد.

شخصیتهای فیلم کاپرا بسیار با هم هماهنگ بودند و باور پذیر ، پیتر اگر چه از لحاظ طبقاتی متعلق به طبقه ای پایین تر از الی بود اما از لحاظ فکری و استعدادی به الی نزدیک بود در حالیکه در همسفرهیچ نقطه اشتراکی بین علی و عاطفه وجود ندارد. شخصیت پدر در فیلم کاپرا بسیار جذاب و گیرا می باشد اما مسعود اسداللهی در تغییرات خود برای حفظ روند کمیک فیلم از پدر بکمک قابلیتهای فردی اصغر سمسار زاده یک شخصیت مضحک می سازد که صرفا بفکر آبروی خود می باشد ، بر عکس در نسخه هالیوودی پدر صرفا بفکر خوشبختی دخترش می باشد.

در نهایت نمی توان همسفر را (مانند دو فیلمی که در بالا نامبرده شد ) یک نسخه کاملا مشابه با در یک شب اتفاق افتاد دانست اما می توان گفت این فیلم در ساختار داستانش و پردازش برخی از سکانسها از فیلم اصلی تاثیر گرفته است.

نکته : شخصا اعتقاد دارم نباید بواسطه یک سکانس مشابه در فیلمی آنرا یک نسخه کپی شده دانست اما وقتی ساختار داستان و سکانسهای مشابه و حتی دیالوگها مشابه از حد استاندارد بیشتر می شود آن فیلم را نمی توان یک فیلم مستقل دانست. برای مثال بقول منصور خان ، ایرج قادری در ساخت سکانس پایانی فیلم تاراج تحت تاثیر فیلم بوچ کسیدی و ساندنس کید بوده است اما موضوع و ساختار این دو فیلم کاملا با هم متفاوت است. و یا دوستانیکه اعتقاد دارند آژانس شیشه ای از روی بعد از ظهر سگی ساخته شده است بنظر من تنها وجه تشابه آنها در موضوع گروگانگیری می باشد و این فیلم کاملا مستقل از هر فیلم دیگری ساخته شده است .

در موضوع کپی برداری متاسفانه برخی از کارگردانان ، فیلم خود را عینا مانند نسخه اصلی کپی می کنند ( مانند شبی در تهران یا زن بدلی) ، گاهی نیز کارگردان موضوع فیلمی را بعنوان ساختار اصلی فیلمش انتخاب می کند و با تغییر اجزا ممکن است صرفا برخی از سکانسها را عینا مانند فیلم اصلی بسازد ( مانند همسفر). و اینجا نیز محلیست برای پرداختن به اینگونه فیلمها.

وب سایت سینما کلاسیک محفل عشاق دوبله و فیلم