وب سایت سینما کلاسیک محفل عشاق دوبله و فیلم

مشاهده پروفايل کاربر

راه های افتخار

نام هنرپیشگان اعدامی : رالف میکر در نقش سرجوخه فلیپ پاریس - تیموتو کری در نقش سرباز موریس فلور - جو تورکل در نقش سروان پیر آرنود

کارگردان : استنلی کوبریک

خاطرم می آید چندی پیش که از طرف سایت خدمت جناب مسعود فراستی رسیدیم تا با ایشان مصاحبه نمائیم او فیلم راه های افتخار و فیلم دکتر استرنج لاو را جزو بهترین آثار کوبریک خطاب نمود.

راه های افتخار یک فیلم پیچیده جنگی بودکه باید آنرا جزو اولین آثار جدی کارگردان بزرگ استنلی کوبریک دانست. یک فیلم جنگی اما ضد جنگ که در آن سران جنگ در فرانسه به تمسخر گرفته می شوند و بخشی از جنایات ژنرالهای خودکامه فرانسوی را به تصویر می کشد. این فیلم یک سکانس تقریبا طولانی با محوریت اعدام دارد. اعدام در جوخه آتش. بعبارتی این اولین پستی است که در آن محکومین به اعدام از طریق جوخه آتش اعدام می گردند. تا پیش از و در پستهای قبلی محکومین اغلب توسط طناب دار ، اتاق گاز ، بستن به صلیب و یا گیوتین اعدام گردیدند.

فیلم کلاسیک راه های افتخار فیلم پر حاشیه ای بود . نمایش این فیلم بدلیل ترسیم چهره ای زشت از ارتش در فرانسه ممنوع گردید. در بسیاری از کشورها نیز بخاطر حفظ روابط خود با فرانسه مانند اسپانیا و آلمان تا مدتها از نمایش فیلم جلوگیری بعمل آوردند. در واقع فیلم بنظر من مانند سایر فیلمهای ضد جنگ کوبریک ( مانند دکتر استرنج لاو یا پرتقال کوکی) دارای پیامی فراتر از آنچه تصور می شود است اما به نوعی در این میدان ارتش فرانسه فدای این پیام می گردد. در واقع اگر از پیام فیلم بگذریم فیلم توهینی آشکار است به ارتش فرانسه.

موضوع خیلی ساده است. فرانسه با آلمان در حال جنگ است. ژنرال میرو که از ژنرالهای خودکامه ارتش فرانسه در جنگ جهانی اول می باشد به سربازان دستور فتح تپه ای را می دهد که سربازان هیچ شانسی برای فتحش ندارند و پیشروی برابر است با کشته شدن همه سربازها. بنابر این سربازها عقب نشینی می کنند و از دستور سرپیچی می کنند. ژنرال میروکه شاهد عقب نشینی سربازان است دستور می دهد تا همه آنها را به توپ ببندند اما دستور ژنرال اجرا نمی گردد ژنرال میلر عصبانی دستور می دهد تا صدها سرباز بدلیل تمرد و ترس از جنگ محاکمه و اعدام گردند اما فرمانده ارشد او ژنرال برولارد که باتجربه تر از ژنرال میلر می باشد تعداد سربازان اعدامی را کم می کند و در نهایت بخاطر اینکه شان ژنرال خود را نیز حفظ کند دستور می دهد تا از هر گروهان یک سرباز انتخاب گردد و در دادگاه نظامی محاکمه و سپس به جوخه اعدام سپرده شوند.

سرجوخه فلیپ پاریس ، سرباز موریس فلور و سروان پیر آرنود سه سربازی بودند که از بین سه گروهان هنگ انتخاب می گردند. تلاشهای سرهنگ دکس با بازی کرک داگلاس برای دفاع از این سه سرباز افاقه نمی کند و در نهایت این سه سرباز بیگناه به نمایندگی از سوی تمام سربازهای هنگ به جرم بزدلی محاکمه و محکوم به اعدام می گردند تا شان و شکوه ژنرال خودخواه ارتش فرانسه حفظ گردد.

بار اول که این فیلم را دیدم هرگز فکر نمی کردم ارتش فرانسه این سه سرباز بیگناه را اعدام کند. ادله دادگاه نظامی بقدری مضحک بود که هر مخاطبی احساس میکرد هر لحظه ممکن است این حکم لغو گردد. اما در کمال ناباوری لحظه اعدام فرا می رسد. وقتی مجریان اعدام برای بردن سربازها به محل اجرای حکم می آیند پدر روحانی نیز برای خواندن دعا و آمرزش همراه آنهاست.

سرجوخه پاریس بسیار مصمم و ساکت است و مبهوت چنین نا عدالتی می باشد. حالت او بیانگر یک ناباوری از چنین تصمیمی است. اما سرباز موریس بشدت ترسیده است او مرتبا گریه و التماس می کند و می گوید نمی خواهد اعدام شود. نکته جالبتر سروان آرنود می باشد که بدلیل جراحتی که دارد روی برانکارد خوابیده است و بیهوش است. انتخاب این سرباز مجروح جهت اعدام بسیار هوشمندانه بود. معمولا سربازان مجروح در جنگها ارج و قرب خاصی دارند و در هر جنگی پس از پایان جنگ از آنان به بهترین نحو تجلیل میگردد اما در اینجا او به نمایندگی از سوی سایر سربازان هنگ خود محکوم به اعدام می گردد.

مسیر حرکت این سه سرباز تا محل اعدام سکانس جالبی می باشد. فلیپ پاریس با غروری توام با ابهام جلوتر از همه حرکت می کند. در پشت سر او سرباز موریس در معیت پدر روحانی در حال حرکت است و در طول مسیر با پدر روحانی در حال گفتگوست و با گریه به پدر روحانی می گوید: من نمی خوام بمیرم .... من برای چی باید بمیرم؟..... من که کاری نکردم .... من همیشه در صحنه جنگ مبارزه می کردم .... ( و با اشاره به سایر سربازها ) .. پس چرا اونا نمی میرن .... چرا اونا اعدام نمیشن .... ( ودر مقابل صحبتهای پدر روحانی که به او می گوید خودتو کنترل کن مرد ، شجاع باش) با گریه می گوید من میترسم پدر ... من میترسم.

گفتگویی که توام با گریه و التماس است و باورش نمی شود که می خواهد اعدام شود. بعد از انها هم دو سرباز در حال حمل سرباز مجروح می باشند. مجریان اعدام این سه سرباز را از مقابل سایر سربازان هنگ که همگی خبردار ایستاده اند عبور می دهند تا به محل اعدام می رسند. در آنجا دو ژنرال خودکامه و سرهنگ دکس نیز مانند سایر سربازها ایستاده اند تا شاهد مراسم اعدام باشند.

هر سه نظامی به سه چوبه بسته می شوند. نکته جالب اینجاست که ستوان مجری سعی میکند تا با نیشگون گرفتن صورت آرنود مجروح او را بیدار کند او یک لحظه بیدار می شود اما باز مجددا بخواب می رود. ستوان چشم بندی می آورد و چشمان موریس را می بندد. سپس به سراغ فلیپ می رود و در حالیکه از اعدام او ابراز تاسف می کند چشم بند را به او تعارف می کند که فلیپ انرا رد میکند و ترجیح میدهد با چشمان باز تیرباران شود.

سپس گروهبان حکم دادگاه را میخواند:

به نام مردم فرانسه

سرجوخه فلیپ پاریس ، سرباز موریس فلور و سروان پیر آرنود از هنگ هفتصد و یکم به جرم بزدلی در مقابل دشمن گناهکار شناخته شده و با رای قضات دادگاه نظامی حکم اعدام در موردشان اجرا می شود.

پدر روحانی پای جوخه آتش برای هریک از آنها دعا می خواند و سپس :

گروهان آماده ... هدف ..... آتش....

و بدین ترتیب یکی از مضحک ترین اعدامهای جنگی در این فیلم به وقوع می پیوندد. اعدامیکه هیچ مخاطبی تصور نمی کرد به انجام برسد.

و در عین ناباوری تیرباران سه سربازی که قربانی خودکامگیهای دو ژنرال و بی عدالتی ناشی از جنگ می گردند بر پرده سینما به نمایش در می آید. استنلی کوبریک با توجه به اینکه در اوایل راه بود این سکانسها را به زیبایی تمام به تصویر می کشد . جا نمائی های دوربین و کلوزآپ ها همگی به بهترین نحو ممکن اجرا می گردد. او به تمام ریزه کاریهای این سکانس اشراف داشت. در سکانس اعدام او حتی ارابه ای که به روی آن سه تابوت قرار داشت را در گوشه ای از کادر تصاویرش پیش بینی کرده بود .

موزیک فیلم در این لحظات با محوریت یک طبل ساده بر زیبایی سکانسهای فیلم می افزاید. لحظاتی بعد فیلم با یک سکانس پر معنا و غم انگیزی به پایان می رسد. شادی سربازان فرانسوی در یک کافه و معرفی یک دختر اسیر آلمانی توسط صاحب کافه برای خواندن آواز در میان سربازان فرانسوی از سکانسهای زیبا و البته تا حدودی هم مبهم بعد از اعدام بود.

دخترک در اوج هیاهو و شادی سربازان با صدایی نحیف شروع به خواندن آواز می کند. سربازان آرام آرام ساکت می شوند. حالت چهره همه عوض می شود. سربازان آرام آرام با سوز آواز دخترک همخوانی می کنند و سپس چشمان خیس دخترک با اشکهای سربازان همراه می شود. به این موضوع گوش ایستادن سرهنگ دکس را در پشت درب کافه ، اضافه کنید که گویی از بیرون نظاره گر رفتار سربازان خود می باشد. بسیار دوست داشتم بدانم متن آواز این دختر که بسیار معصوم در فیلم بنظر می آید چه بود که اینگونه سربازان را دگرگون و غمگین می کند.

جالب است که بدانید این فیلم زمینه ساز آشنایی استنلی کوبریک با سوزان کریستین (بازیگر نقش دختر آوازه خوان ) با همان حضور کوتاه اما تاثیر برانگیزش گردید و نهایتا منجر به زندگی مشترک تا پایان عمر گردید. به تمام این موضوعات گویندگی استاد احمد رسول زاده بجای ژنرال برولارد و عطاالله کاملی فقید بجای سرهنگ دکس را هم اضافه کنید.

پی نویس : این آخرین پست بنده در تاپیک سینما و اعدام بود که از سایت قبلی به اینجا منتقل گردید. بعد از در این جستار به اعدامهای دیگری می پردازم که برای اولین بار در این جستار ارسال می گردد و این بحث را در اینجا ادامه خواهیم داد

وب سایت سینما کلاسیک محفل عشاق دوبله و فیلم