وب سایت سینما کلاسیک محفل عشاق دوبله و فیلم

مشاهده پروفايل کاربر

پاکباخته

کارگردان : غلامحسین لطفی

هنرپیشگان اصلی: علیرضا خمسه - اکبر عبدی - حمیده خیرآبادی

سال تولید: 1374

برگرفته شده از فیلم

دزد و پاسبان

کارگردان: محمود کوشان

هنرپیشگان اصلی: تقی ظهوری - حبیب الله بلور - حمیده خیرآبادی

سال تولید: 1349

بازسازی فیلمهای قدیمی ایرانی از موارد مورد مناقشه بین منتقدین و تهیه کنندگان در سینمای ایران می باشد. خاطرم هست در روزهای اولی که برنامه هفت از رسانه ملی پخش می گردید این موضوع منجر به بحث و جدل میان مسعود فراستی بعنوان منتقد و محمد حسین فرحبخش بعنوان تهیه کننده گردید. برنامه معروفی که در آن جناب فرحبخش با ادبیاتش باعث خجالت اهالی سینما گردید . در آن برنامه جناب فرحبخش منتقدین را بیمار خواند و معتقد بود سینمارو ها نمیدانند نقد خوردنیه یا پوشیدنی.

بگذزیم ، در کنار ساخت فیلمهایی که از فیلمهای هالیوودی الهام میگیرند در سالهای اخیر تهیه کنندگان در اثر فقر سوژه و سناریو به سراغ فیلمهای سینمای قبل از انقلاب رفته اند و با علم به این موضوع که این فیلمها به دلیل عدم انطباق با فرهنگ اسلامی غیر قابل پخش هستند و پرده های سینما دیگر هرگز آنها را بخود نخواهند دید در پی بازسازی آنان برآمده اند و صرفا با سر کردن روسری بر سر زنان فیلم ، آنها را بعبارتی اسلامی می کنند و مجددا روانه پرده های سینما می کنند. از طرفی چون اغلب این فیلمها اکنون به نوعی بی صاحب نیز می باشند هیچ مرجع یا شخصی نیز جهت احقاق حق ناشی از نسخه برداری وجود ندارد.

فیلمهای سینمای قبل از انقلاب حال و هوای خودشان را داشتند ، برخی از آنها بسیار سبک و فاقد محتوا هستند و اگر صدای بزرگان دوبله ایران نبود می توان گفت بسیاری از آنها امروزه روز حتی ارزش یکبار دیدن را نداشتند اما این قاعده شامل تمام فیلمها نمی شود ، زیرا در همان حال و هوا فیلمهای زیبا و خوب هم ساخته شده است و اگر چه غیر قابل نمایش به روی پرده های سینما هستند اما خوشبختانه به لطف اینترنت اغلب آنها در دسترس هستند.

یکی از فیلمهای کمدی سینمای پیش از انقلاب که 45 سال پیش در ایران به نمایش درآمد فیلم خوش ساختِ دزد و پاسبان بود. فیلمی که با تکیه بر قابلیتهای فردی هنرمند فقید تقی ظهوری در زمان خودش بسیار سرگرم کننده و جالب بود. سناریوی این فیلم در سال 1349 توسط مسعود اسداللهی و نصرت کریمی نوشته می شود. انصافا با توجه به سال تولید فیلم و امکانات و تجربیات آنزمان باید گفت فیلم برای زمان خودش فیلم خوش ساختی بود.

فیلم مملو بود از سکانسهای طنزی که باعث می گردید ایرانیانی که در آن سالها به سینما می رفتند از ته دل بخندند. من این فیلم را دهه شصت آنهم در حالیکه در دهه دوم زندگی خود بودم روی نوار وی اچ اس آنهم با کیفیتی که همه دوستان با آن آشنایی دارند تماشا نمودم. سکانسهای مربوط به حمام عمومی و سکانس مراسم عروسی که در آن سرانجام پاسبان موفق به دستگیری دزد می شود بسیار هنرمندانه و جالب بتصویر کشیده می شود و نهایتا باید گفت تماشاچیان در سال 1349 همگی راضی و خرسند از سالنهای سینما بیرون می آمدند.

ناگفته نماند که بخش اعظم طنز فیلم صرفا بخاطر قابلیتهای فردی تقی ظهوری نقش می بندد اما سناریوی خوب مسعود اسداللهی و نصرت کریمی نیز مزید بر علت بود. هر چند این فیلم خود منبعث از فیلمی با همین موضوع از سینمای ایتالیا بود اما 35 سال بعد جناب محمد حسین فرحبخش از روی همین فیلم ، پاکباخته را می سازد و جالب اینکه در تیتراژ فیلم نیز خودش را بعنوان نویسنده فیلمنامه معرفی می کند.

دوستانیکه هر دو فیلم را دیده اند قطعا دریافتند که آقای فرحبخش هیچگونه ابتکاری در تغییر موضوع ندادند بجز تغییر اسامی کارکترهای فیلم و تغییرات جزئی در خصوص شغل و نسبتهای فامیلی. سایر اجزای فیلم دقیقا پلان به پلان مانند فیلم دزد و پاسبان کپی برداری می گردد. ایشان حتی زحمت ابتکار در طراحی پوستر را نیز به خود نمی دهد .

در پاکباخته علیرضا خمسه نقش تقی ظهوری را بازی می کند و اکبر عبدی نیز بجای حبیب الله بلور بازی می کند. شاید جالبترین نکته این کپی برداری حضور زنده یاد حمیده خیرآبادی در هر دو فیلم می باشد. البته 35 سال پیرتر.

نمی دانم دوستان در اینخصوص چه نظری دارند اما شخصا نمی توانم با موضوع بازسازی اینگونه فیلمها آنهم با چنین سبکی کنار بیایم. البته با موضوع ساخت چنین فیلمهایی مخالف نیستم بلکه معتقدم اگر سوژه موفقی در فیلمهای پیش از انقلاب یافت می گردد اگر بازسازی شود کار بیهودی صورت نپذیرفته است اما مشروط بر اینکه عوامل فیلم با ابتکارات خود تغییرات اساسی ای را در ساختار فیلم اعمال نمایند.

اینکه دقیقا سکانس به سکانس فیلم را بخواهیم مجددا بازسازی نمائیم بنظر من کار بسیار بیهوده ای می باشد. ضمن آنکه معتقدم ذکر نام آقای فرحبخش بعنوان نویسنده فیلمنامه یک سرقت ادبی آشکار می باشد که بدلیل فقدان یک دستورالعمل شاخص در رابطه با فیلمهای پیش از انقلاب به وقوع می پیوندد، لذا در آینده نیز ممکن است افرادی پیدا شوند و کارهای مشابهی انجام دهند و عملا بدلیل آنکه فیلمهای پیش از انقلاب تقریبا بی صاحب می باشند لذا هیچکس بعنوان مدعی در پی احقاق حق خود دادخواهی نخواهد کرد.

این عکس یکی از معروفترین سکانسهای فیلم می باشد که پاسبان سرانجام در مراسم عروسی موفق به دستگیری دزد می گردد و دزد در حالیکه دستان خود را بعنوان تسلیم بالا برده است اما به محض دیدن بستگان با حرکات دستانش وانمود می کند که در حال رقص است ، سکانسی که مرحوم تقی ظهوری بسیار زیباتر آنرا اجرا نمود.

البته شاید برخی از دوستان با بازسازی برخی از فیلمهای پیش از انقلاب موافق باشند و دلایل خاص خودشان را نیز دارند. از جمله خود آقای فرحبخش معتقد هستند که چه اشکالی دارد که نسل جدید که آن فیلمها را ندیده است فرصت دیدن برخی از سوژه های فیلمهای پیش از انقلاب را بدست آورند؟ که البته باز بنده اعتقاد دارم اگر فیلمهای پیش از انقلاب در دسترس نبود حق با ایشان بود اما نسل امروز و حتی نسلهای آینده نیز هر زمان که بخواهند به لطف تکنولوژی قادر خواهند بود که در هر لحظه از شبانه روز فیلمهایی مانند گنج قارون - سلطان قلبها و .... را ببینند.

اگر کارگردانانی که تصمیم دارند برخی از فیلمهای پیش از انقلاب را مجددا بازسازی نمایند ، فیلم جدیدشان را بتوانند بهتر و زیباتر از نسخه قدیمی بسازند شاید بتوان موضوع را توجیه نمود اما شخصا اعتقاد دارم در خصوص فیلم مورد بحث، فیلم دزد و پاسبان به مراتب بهتر و زیبا تر از فیلم پاکباخته می باشد ، زیرا ( ضمن احترام به علیرضا خمسه و اکبر عبدی) هم هنرپیشه های فیلم دزد و پاسبان بهتر نقش آفرینی کردند و هم بدلیل عدم محدودیت در سینمای پیش از انقلاب ، موضوع عشق و عاشقی زوج جوان فیلم در نسخه قدیمی روان تر و بهتر به تصویر کشیده شده است. بنابر این بازسازی فیلمهای قدیمی ایرانی به سبکی که جناب فرحبخش مد نظرشان می باشد بجز اتلاف وقت مخاطبین چیزی عاید سینمای ایران نمی کند.

البته موضوع بازسازی ، در سینمای اغلب کشورها متداول می باشد اما قطعا این بازسازی دارای استانداردی می باشد که در کشور ما هرگز رعایت نمی شود. در سینمای غرب و هالیوود همچنان نسخه های جدیدی از فیلم الیور تویست و یا بینوایان ساخته می شود، اما ضمن آنکه همچنان نسخه های کلاسیک آنها جذاب می باشند دیدن نسخه های جدید و بازسازی شده نیز لطف خود را دارد. اما این موضوع را هم باید در نظر بگیریم که در هالیوود هم هنوز کسی بخود جرات نداده است تا روایت دیگری از برباد رفته بسازد. اما اینجا ایران است ، پس ممکن است در آینده نسخه ای جدید از قیصر را بر پرده سینما ببینیم. آیا کسی می تواند قیصر را بهتر از بهروز وثوقی بازی کند و یا زیباتر از مسعود کیمیایی بسازد؟

امیدوارم فقر سناریو و سوژه مسیر سینمای ما را عوض نکند. لازم به ذکر است که آقای فرحبخش با همین دیدگاه در سال 1378 فیلم آقای هفت رنگ را از روی فیلم سازش می سازد. فیلمی که به مراتب نسخه اصلی آن با بازی بهروز وثوقی بهتر و جالب تر ساخته شد و حضور رضا عطاران هم بجای بهروز وثوقی هیچ کمکی به برتری آن نسبت به فیلم سازش نکرد.

در پایان جای دارد خدمت دوستان عرض کنم در این پست جدای از معرفی این دو فیلم بعنوان فیلم متشابه بقیه مطالب در خصوص نوع بازسازی نظرات شخصی بنده بوده و ممکن است با نظر برخی از دوستان در تناقض باشد.

پی نویس: با انتقال این پست کلیه پستهای قبلی بنده در تاپیک مشابه به این تاپیک انتقال داده شد و از این پس این تاپیک با پستهای جدید ادامه خواهد یافت.

وب سایت سینما کلاسیک محفل عشاق دوبله و فیلم