ارسال: #3

برنامه دیشب چشم شب روشن یک میهمان ویژه داشت. حمید شاهنگیان مرد بزرگی که ابداع کننده سرودهای انقلابی در طوفانی ترین روزهای انقلاب بود. سرودهای انقلابی نقش بزرگ و پنهانی در پیروزی انقلاب داشت. رد پای مثلث شاهنگیان - راغب و فریدون خشنود تقریبا در بیش از 90 درصد سرودهای معروف وجود دارد. اما حمید شاهنگیان در راس این مثلث قرار دارد.

او شعارهای مردمی را که از دل ملت بیرون آمده بود را میگرفت و پالایش میکرد و در فرمت سرود مجدا آنرا به مردم هدیه میکرد. اوج خدمت شاهنگیان درست به 38 سال و یکروز پیش برمیگردد. جائیکه با تشکیل یک گروه سرود کاملا حرفه ای در صبح روز 12 بهمن سرود خمینی ای امام را در فرودگاه مهرآباد در مقابل بنیانگذار جمهوری اسلامی اجرا نمود و چند ساعت بعد نیز سرود برخیزید را در بهشت زهرا اجرا نمودند.

بد نیست بدانید که اغلب اعضای این گروه سرود تاریخساز بعدها به جایگاههای بالایی رسیدند. از محمد اصفهانی (خواننده) و محمد گلریز(خواننده) گرفته تا محمدرضا شریفی نیا (بازیگر) و حسین صبحدل و فریدون شهبازیان و حسین شمسایی و  ......  البته برخی دیگر از عوامل و ابداع کنندگان این سرودها هم نتوانستند در کشوری که خود در تغییر نظام حکومتی اش نقش بزرگی داشتند به نان و نوایی برسند و نهایتا ترک دیار کردند. مانند اسفندیار منفرد زاده و منصور تهرانی و فرامرز اصلانی و هاتف . معروفترین اثر اسفندیار منفرد زاده سرود بهاران خجسته باد بود و معروفترین اثر منصور تهرانی  یار دبستانی من  و معروف ترین اثر  فرامرز اصلانی سرود (دوست میدارم تو را هموطن ، دوست میدارم تو را ای چو من ...... گذشت آنزمانی که آنسان گذشت ... ) و هاتف نیز معروفترین اثرش سرود (همه جا کفر و دروغ ، همه جا ظلم و ستم ، چهره مردم شهر همگی آیه غم .... الله الله تو پناهی بر ضعیفان یا الله) بود.

در این میان رضا رویگری به لطف سرود معرف ایران ایران ایران رگبار مسلسلهای فریدون خشنود از بازمانده های جریان سازی است که اگر چه ترک وطن نکرد اما در عرصه هنرپیشگی هم نتوانست به جایگاه کسی مانند شریفی نیا دست پیدا کند و اینروزها هم بشدت درگیر بیماری خود است و مدتهاست که خانه نشین شده است.

حمید شاهنگیان در برنامه چشم شب روشن دیگر از خاطرات معروف خود زیاد حرف نمیزد. او بیشتر در تلاش بود تا اثبات کند که هنوز سرود و سرودخوانی میتواند نقش مهمی در جامعه داشته باشد اما او نیز اعتراف نمود که با پایان یافتن جنگ و ورود به دهه هفتاد ذائقه نسل جدید تغییر پیدا کرد و ترانه های پاپ مجاز جایگزین سرودهای دلنشین دهه پنجاه و شصت گردیدند و تکخوانی جای همخوانی را گرفت .  اما جدای از اهداف و نقش این سرودها اغلب مردم با شنیدن این سرودها بیاد خاطرات سالهای دور خود می افتند و بیاد عزیزانی که آنروزها در میان خانواده هایشان حضور داشتند و امروز نیستند.

حمید شاهنگیان بعضی از آثار ماندگار خود را به تنهایی در کوران انقلاب تولید و بدست مردم میرساند. تنها ابزار او دو ضبط صوت قدیمی بود. سرودهای تاثیر برانگیز زندانی و 17 شهریور را او به تنهایی خودش میخواند و ضبط میکند. سپس با ضبط صوت آنرا پخش میکند و یکبار دیگر خودش با صدای پخش شده از ضبط صوت همخوانی میکند و مجددا با ضبط صوت دوم آنرا ضبط میکند. او این عمل را چندین بار تکرار میکند و حاصل آن سرودی میشود که گوئی توسط چند نفر اجرا شده است.

ای که پرپر کنی جوانه ها - میزنی آتشی به خانه ها ---- میکشی خلق مسلم خدا - تا که خود پر کنی خزانه ها ---- 17 شهرور  روز ننگ تو، 17 شهرور افتخار ما. یقیقنا وقتی کاست این سرود دست بدست مردم در پائیز سال 57 رد و بدل میگردید بسیاری را متاثر می نمود و هر شنونده ای را با موج انقلاب همراه مینمود. همانطور که عرض کردم من شخصا معتقدم کار حمید شاهنگیان از حیث هنری واقعا قابل تحسین است. حال اینکه اهداف این سرودها و میزان تاثیر گذاری آنها در تحولات انقلاب و نقش آنها در همراه کردن مردم چه بوده است در مجال حرفهای من نمی گنجد.

او حتی پس از پیروزی انقلاب نیز با ساخت سرودهای دیگری نقش بزرگی در ثبات انقلاب داشت. سرودهایی مانند نصر و من الله جاودان نقش لوای تو - انا فتح نا ضامن ارج و بقای تو - ای دین انسان ساز ایزدی - دور از تو هر زشتی و هر بدی  و یا سرود انقلاب : بکف مسلسلم عزم همچو آهنم در کمین دشمنم تا که ریشه اش ز بن کنم - روزها کوشم و شب نخوابم - پاس میدارم از انقلابم. اینها سرودهایی بودند که بعد از پیروزی انقلاب تولید شد و بارها و بارها از رادیو و تلویزیون پخش گردید.

در سالهای اولیه انقلاب بچه های انقلاب بارها و بارها با تشکیل گروهای سرود محلی در مساجد و یا گروههای سرود در مدارس سرودهای حمید شاهنگیان را بازخوانی میکردند بدون آنکه بدانند مفهوم این سرودها چیست و یا چه کسی آنرا ساخته است. در این میان نقش حمید سبزواری شاعر این سرودها نیز انکار ناپذیر است اما این حمید شاهنگیان بود که به واژگان حمید سبزواری روی کاغذ جان میبخشید و آنرا روی زبان مردم جاری میساخت. محمد صالح علا نیز خبر دعوت از احمد علی راغب را در هفته آینده داد. راغب نیز با خلق سرود بابا خون داد اثری را در انقلاب جاودانه نمود که هیچوقت کهنه نمیشود. آنروزها شاید هیچکس بدنبال این نبود که بداند این آثار چگونه و توسط چه کسانی خلق میگردد و اینکه رسانه ملی اینروزها به بهانه سالگرد پیروزی انقلاب از این هنرمندان یاد میکند خود جای تقدیر دارد.

اگر چنین برنامه هایی نباشد معلوم نیست نسلهای بعدی بتوانند خالق این آثار را پیدا کنند و ای خود سرآغاز انواع تحریف ها و شناسنامه های کذبی میگردد که هیچ سند و مدرکی برای اثباتشان بجای نمی گذارند. متاسفانه ما هیچ مرجع یا سازمانی نداریم که شناسنامه آثار ماندگار را جمع آوری نماید که اگر داشتیم امروز بر سر آنکه چه کسی اولین بار ترانه خاطره انگیز تولدت مبارک را خلق نمود بین انوشیروان روحانی و برادرش اختلاف نمی افتاد تا هریک ادعای ساخت این اثر را داشته باشند.