ارسال: #3

ادامه از پست قبل



-چندی پیش در یکی از مصاحبه های سایت انجمن سینمای کلاسیک از جناب فراستی سوال شد که دوبله هنر است یا تکنیک؟ نظر شما در اینخصوص چیست؟
هنر
-چرا؟
شما خودتان به من گفتید که از شنیدن صدای ما به روی فیلمها تاثیر می گیرید. اگر راست بگوئید که این صداها موثرند بنظر خودتان این هنر است یا تکنیک؟ من مثالی عرض می کنم. وقتی یک موسیقی ای را یک نوازنده چیره دست آنرا می نوازد شما با تمام وجودتان آنرا جس می کنید. اما اگر یک آدم ناشی آنرا بنوازد اعصاب شما خرد می شود. من قبلا هم گفته ام. من در سریال لبه تاریکی من واقعا اشک می ریختم و گویندگی می کردم. این یک حس است که از من به بازیگر و از بازیگر به بیننده منتقل می گردد. این کجایش تکنیک است؟ ببینید شما صدای بنده را بجای فخیم زاده در فیلم تشریفات در دو تیپ مختلف شنیده اید. آیا شما را راضی نمی کند. هرکاری که بازیگر کرده است منهم کرده ام، البته با صدایم. پای میز دوبله مانند همان بازیگر تکان می خوردم. یعنی اگر نمی کردم آن حس در نمی امد. چگونه به اینکار می گویند تکنیک؟ آقای فراستی مرد بزرگ و تحصیلکرده ایست. صدای خانم رفعت هاشم پور در می خواهم زنده بمانم یا معجزه گر نمی تواند تکنیک باشد. این بی انصافیست.
موقعیکه عنوان کردند صدای سر صحنه بهتر است یا دوبله همه هجوم بردند بسمت کوبیدن دوبله. آقای هوشنگ کاووسی دوبله را کوبیدند اما خودش وقتی فیلم ساخت فیلمش را داد به من تا دوبله کنم و خودم هم در فیلمش بجای کاوه کسروی حرف زدم. خوب اگر دوبله بد است چرا فیلمش را داد به من دوبله کنم؟ البته عیبی ندارد. همان زمان که تازه بحث صدای سر صحنه بجای دوبله تازه سر زبانها افتاده بود مصاحبه ای را در مجله فیلم از اقای علیرضا خمسه خواندم که در آن از ایشان پرسیدند که صدای سر صحنه بهتر است یا دوبله و ایشان گفته بودند صدابرداری سرصحنه . چون طبق قانون طبیعت هر صدایی مناسب است برای او. یعنی هر کسی صدایش برای خودش مناسب است. یکبار ایشان را دیدم. به من گفتند مگر با این حرف من مخالفی گفتم نه طبعا صدای هر کسی مناسبترین صدا ست برای او ولی اقای خمسه بازیگر در یک فیلم خودش که نیست ، او در حال بازی کردن در نقش دیگریست،  پس صدایش هم میتواند صدای دیگری باشد . اگر توانستی صدایت را هماهنگ کنی با آن کارکتری که به شما دادند خوب صدای شما بهتر است ولی من خودم شاهدم که شما در تاتر مرگ یزگرد اقای بیضایی در اولین سکانس صدای شما از بیرون می اید و هنوز خودتان روی سن نیامده بودید. همینکه صدای شما آمد همه در سالن تاتر فهمیدند که خمسه می خواهد بیاید. اگر بتوانی صدایت را متناسب با نقشت تغییر دهی خوب شما درست می گوئید. صدا درست مانند گریم باید عوض شود. همانطور که در یک فیلم با گریم چهره یک فرد را عوض می کنند باید صدایش را هم عوض کنند. آقای مخملباف معتقد بود دوبله هیچ ایرادی ندارد. البته منظورش این نبود که صدای سر صجنه نگیرید، ایشان می گفتند بگیرید اما نگوئید دوبله بد است. شما بروید فیلمهایی که قبل از باب شدن صدای سر صحنه ساخته شده اند را ببینید. دوبله کدامشان که ما حرف زده ایم  بد بوده است. آوار ، تشریفات ، بی پناه . اقای فراستی بروید تمام فیلمهای قبل از صدای سر صحنه را منصفانه ببینید. با عینک بد بینی نبینید. کجایش را بچه های دوبله کم گذاشته اند. کم نگذاشته اند که هیچی تازه به بازیگر کمک هم کرده اند. بی انصافی نکنید.

-در برخی از فیلمها که شما مدیریت دوبلاژ آنرا عهده دار بوده اید گاهی دیده شده است شما از تعداد محدووی گوینده بجای چندین بازیگر استفاده نموده اید. مانند دسته فرشته گان. دلیل این موضوع صرفه جویی در هزینه بوده است یا کمبود گوینده؟

این موارد معمولا در نقشهای فرعی و خرد اتفاق می افتد زیرا نمی توان غیر از این انجام داد زیرا در برخی از فیلمهای تعداد نقشهای فرعی بیش از اندازه است و اگر بخواهیم برای هرکدام یک گوینده در نظر بگیریم هزینه های دوبله بسیار زیاد می شود و فیلم دهنده نیز زیر بار چنین هزینه هایی نمی رود. اصولا نمی توان یک گوینده را فقط برای بیان یک جمله دعوت کرد. زیرا دستمزد گویندگان بر مبنای کم یا زیاد بودن دیالوگها نیست. گویندگان درجه بندی شده اند و بر اساس درجه دستمزد دریافت می دارند. وقتی فرضا از گوینده درجه پنج در یک فیلم استفاده می شود او دستمزد مشخصی دارد می خواهد نقشش یک جمله باشد یا بیشتر. فرقی نمی کند

-در خصوص مساله انتخاب هماهنگی صدا  با کاراکتر فیلمی و در نظر گرفتن رنگ و جنس صدای دوبلور فقط از سوی مدیر دوبلاژ اعمال میشده یا خود دوبلورها هم خودشون در این انتخاب نقش داشتند؟  ایا شده خود شما دوبله نقشی رو بخاطر همین مساله نپذیرفته باشید و یا خودتان نقشی را برای خودتان به مدیر دوبلاژ تحمیل کرده باشید؟

خیر فقط مدیر دوبلاژ نظر میدهد. مدیر دوبلاژ اشراف دارد به همه صداها و کاراکترهای فیلم. البته ممکن است که مدیر دوبلاژی گاهی اشتباه کند و فرضا من را دعوت کند برای گویندگی بجای آنتونی کوئین در گوژپشت نتردام. قطعا من نمی پذیرم چون می دانم صدایم برای این نقش مناسب نیست. اما خیلی بعید است که مدیر دوبلاژی چنین اشتباهی را انجام دهد. یک در میلیون هم چنین اشتباهی نمی کند اما اگر چنین اشتباهی بکند این بر می گردد به ضعف مدیر دوبلاژ

-می رسیم به مبحث پایانی و یک درخواست بزرگ از سوی تمام علاقمندان به دوبله بویژه کاربران سایت انجمن سینمای کلاسیک که ما به نمایندگی از سوی آنها خدمت شما رسیده ایم:


آیا تا کنون آرزویی داشته اید که برآورده شود

بله

-تاکنون آرزوی کسی را برآورده نموده اید؟

در حد توانم بله

-اعضا و کاربران سایت انجمن سینمای کلاسیک که از علاقمندان و مطلعین دوبله می باشند آرزویی دارند که می تواند توسط شما برآورده گردد. و آنهم دیدار با بانوی اول تاریخ دوبله ایران یعنی همسر شما سرکار خانم رفعت هاشم پور هستند تا در نشستی اینچنینی از خاطرات خودشان برای ما سخن بگویند.

ابدا  ایشان نمی ایند، ایشان 10 سال است که با دوبله خداحافظی کرده اند و بارها و بارها دعوت بکار گردیدند اما نپذیرفتند. آقای میرباقری چندین بار تماس گرفتند برای سریال مختار و فرمودند از لحاظ مالی هر چقدر بخواهید پرداخت می گردد اما ایشان گفتند ابدا ، اصلا دیگر اسم من را هم نبرید. محال است که بازگردم.از اقای مطمئن زاده بپرسید که همین چند وقت پیش از استودیوی قرن بیستم فیلمی را به بنده دادند. فیلم بسیار شاخص و معروفی بود و گفتند این فیلم را بگیر اگر خانم رفعت بجای هنرپیشه زن فیلم صحبت کردند خودت هم هنرپیشه مرد آن را صحبت کن و اگر ایشان صحبت نکردند این فیلم مال شما ، اصلا نمیخواهیم دوبله شود. وقتی به ایشان گفتم گفتند اصلا حرفش را هم نزنید.

-قبول دارید که هنرمندان متعلق به خودشان نیستند؟

من هر توجیهی که بگوئید برایش آوردم. به جان دخترم قسم می خورم. اما حتی یک کلمه در حد بله یا خیر هم از ایشان نخواهید شنید. به هیچ عنوان نمی پذیرند . اصلا شما حتی در حد اینکه بخواهید به ایشان فرضا بگوئید خانم رفعت فیلم می خواهم زنده بمانم دوبله آن چقدر طول کشید؟ حتی این را هم جواب نمی دهند. شما مطمئن باشید.

-چه دلیلی دارد؟ آیا کسی ایشان را رنجانده است؟

من خسته شدم از بس به ایشان اصرار کردم. ایشان می گوید من کارهایم را کرده ام. حتی کارت ورود به تلویزیون و ورود به سازمان  برایش صادر کردند می گوید نمی خواهم من که دیگر به سازمان نمی روم برای چه کارت بگیرم. حتی گفتم خوب بگیر برای یادگاری اما باز هم گفت نمی خواهم. حتی برای عضویت در انجمن گویندگان هم ایشان نپذیرفتند و می گویند من عضو انجمن گویندگان هم نیستم. هر تمنایی که شما بگوئید من به ایشان کرده ام اما می گوید نه.

-بیش از این اصرار نمی کنیم اما اعضای سایت سینما کلاسیک امید خودشان را برای دیدار با بانو رفعت هاشم پور از دست نخواهند داد. در پایان آیا می توانیم از استاد خواهش کنیم چند عکس قدیمی منتشر نشده از خود با همکارانتان را بعنوان یادبود به علاقمندان خود هدیه کنند. چون ما شنیده ایم شما انقدر که با آقای خسرو شاهی در آلبوم خود عکس دارید از اعضای خانواده خود ندارید؟

درست می گوئید اما عکسهای من و خسرو اغلب خانوادگی هستند . چون من و خسرو رفت و آمد خانوادگی داریم و فکر نمی کنم این عکسها قابل پخش باشند. اما در بین عکسها می گردم شاید بتوانم برایتان چند عکس پیدا کنم.

مصاحبه به اتمام می رسد و استاد را تا منزلشان مشایعت می کنیم. اما هیچیک از ما امید خود را برای دیدار با بانوی اول دوبله ایران از دست نداده ایم. شاید وقتی دیگر ....