در تاریخ دوبلاژ ایران شاهد دوبله مجدد و گاهی 3 ، 4 باره یک فیلم بوده و هستیم. اینکه چرا یک فیلم که بعضا با مهارت بسیار گویندگان و دقتی وصف ناپذیر دوبله میشد اما مجددا کار به دوبله های بعدی میکشید دلایل متعددی را میتوان یافت که عمده ترین آنها را بشرح زیر است:

الف) دستکاری و تغییر در جملات و بعضا تغییر کلمات (بعلل مختلف نظیر دستور سفارش دهنده ، مقتضیات زمانی، تغییر پیش فرضهای فرهنگی و ... مثلا باید کلماتی مثل شراب به گوش نرسد یا انواع فحشهایی که امروزه دمده و زننده شده اند مودبانه تر ادا شوند یا فلان بحث سیاسی فیلم که با موقعیت فعلی سازگار نیست حذف شود و یا ...)

ب) دوبله مجدد بخاطر ارائه دوبله ای بهتر (دستیابی به امکانات سمعی بهتر، حضور گویندگان بهتر ، نسخه با کیفیت تری از فیلم و ... بطور مثال فیلم ده فرمان)

ج) دوبله مجدد بخاطر هماهنگی بهتر صداها با شرایط ویدیو ، تلویزیون ، ماهواره و کلا محلهای نمایش فیلم بغیر از سینماها جهت پخش در چنین رسانه های جدیدی (بطور مثال فیلمهائی که مرحوم ناظریان اوایل انقلاب بخاطر ویدیو مجددا دوبله کرد و یا نمونه ای بارزتر مثل برباد رفته)

د) حسادتها و کینه ورزیهای شخصی برخی از مدیران دوبلاژ که ادعا داشتند میتوان کار بهتری ارائه کرد (بطور مثال در گلادیاتور و یا دوبله مجدد فیلمهای بروس لی و ... که عمدتا در چنین مواقعی کارهائی بشدت نازلتر از دوبله اول ارائه شده است)

ه) دوبله مجدد بخاطر تغییر بنیادی در داستان فیلم و یا وجود مصلحتهای کاذب  (بطور مثال دانتون یکبار بشکل منظوم(شعر) و بار دیگر بشکل منثور(نثر) دوبله شد و یا بعد از ظهر سگی را مجددا دوبله کردند تا انگیزه سرقت ماهوی یابد ... و یا اینکه مصلحت نیست صدای فلان گوینده در این برهه از زمان شنید و ... )

علل دیگری هم میتوان یافت اما کلی نبوده و موردی و شامل تک فیلمها هستند.

هدف از ایجاد این جستار پرداختن به شکل فنی به اشکال چند گانه دوبله های یک فیلم و مقایسه شکل کار و برشمردن تفاوتها ، مزیتها ، داشته ها و نداشته هاست. بعضا اخبار مرتبط با دوبله های جدید که هرزچندگاهی روی فیلمها و کارتونهای قدیمی هم انجام میگیرد در این تاپیک میتوان درج کرد.

سعی خواهیم کرد روی دوبله فیلمهائی که به نام تعدادی از آنها اشاره میشود بشکل مشروح بپردازیم و بخشهائی از دوبله های متعدد را بصورت کلیپ برای مقایسه بهتر ارائه کنیم.

آتیلا ، اسب کهر را بنگر ، آتش بر فراز تلمارک ، رابین هود (کارتون) ، آوای وحش ، نام من هیچکس ،بخاطر یک مشت دلار ، الیور توئیست ، اتللو ، باراباس ، پدرخوانده ، جاسوس سه جانبه ، پل رودخانه کوای ،  پرنده باز آلکاتراز ، جنجال بزرگ ، حماسه کئوما ، دایره  سرخ ، خم رودخانه ، ده فرمان ، دزد بغداد ، دره انتقام ، ریو براوو، جیبی پر از دینامیت (سرتو دزد رفیق) ، سامسون و دلیله ، سلیمان و ملکه صبا ، شبکه ، سربزنگاه ، شهر پسران ، شمال از شمال غربی، عقرب ، فرمان گمشده ، قتل در قطار سریع السیر شرق ، کازابلانکا ، گذرگاه کاساندرا ، نابخشوده (جان هیوستن) ، نوری بر فراز لبه دنیا ، هفت روز در ماه مه ، وایکینگها ، زنده باد زاپاتا، اسلحه بزرگ، لورنس عربستان ، هفت دلاور ، بربادرفته ، بچه رزماری، ازینجا تا ابدیت ، مردی برای تمام فصول ، خوب  بد  زشت ، گلادیاتور ، ال سید ، داستان وست ساید ، فرار بزرگ ، ماجرای نیمروز ، شین ، طناب اعدام (دارش بزن) ، بندباز ، گروهان هفتم ... ، شهر پسران ، لورنس عربستان و ...

(آخرین ویرایش در ۲۵-۸-۱۳۹۴ ۰۱:۰۰ عصر توسط: منصور.)