ارسال: #1

این جستار در جهت پرداخت به سینمای ایتالیا و نگاهی به تاریخچه سینما در این کشور است که بخاطر طولانی بودن تاریخچه اونو در چند پست بهمراه معرفی فیلمی مختص ان دوره ارائه خواهم کرد ایشالا در ادامه هم به معرفی و تحلیل فیلمهای ساخته شده خواهم پرداخت.و ان شا الله که مقبول دوستان واقع بشه.
.
.
هنر نمایشی در ایتالیا سابقه ای دیرینه داشته  عنوان کمدیا دل ارته که یک نمایش طنز کوچه بازاری بسیار مشهوری بوده متعلق به این کشور است که تاثیرات ان حتا بعد از چند قرن در ژانر کمدی ایتالیا نمود پیدا کرد.  در دوره های مختلف سیاسی و اجتماعی و گاه با سلیقه مخاطبانش تغییرات فراوانی در  این سینما رخ داده.. در ژانرهای مختلف و گاه ابداعی فیلمهایی ساخته شده که گاه جزو شاهکارهای تاریخ سینما بوده اند.

صنعت فیلم ایتالیایی بین سالهای 1903 و 1908 شکل گرفت، و با ایجاد استودیوهایی در شهرهای رم، ناپلی ، تورینو و میلان ساخت فیلم اغاز شد که خیلی زود بازار داخلی و خارجی پیدا کرد.. نخستین فیلمهای ساخته شده در این سینما اکثرا اقتباسی از رمانهای مشهور و تاریخی بودند.. فیلمهایی همچون اخرین روزهای پمپی(؟) سزار و سقوط تروا از( جیووانی پاسترونه) و اتللو ( ماریو کازرینی) و..



اما سینمای ایتالیا با ساخت دو اثر بسیار باشکوه گام بزرگی در تثبیت این هنر برداشت فیلم کوادیس( کجا میروی) که در سال 1913 به کارگردانی انریکو گواتسونی از دکورهای بسیار با شکوهی برخوردار بود و برای ساخت این فیلم از هزاران هنرور استفاده شده بود..دیگر فیلم با عظمت ان دوره  فیلم کابیریا ساخته شده در سال 1914 با کارگردانی جیوانی پاسترونه بود. شکوه و عظمت کابیریا چنان بود که تا به ان زمان فیلمی چنین ساخته نشده بود. با دکورهایی بسیار جالب و صحنه هایی که در کشورهای مختلف با مناظر بسیار زیبایی که ساخته شده بود باعث هرچه بیشتر دیده شدن و موفقیت جهانی این فیلم شد. قابل ذکر است که با وجود ساخت چنین اقتباسهای تاریخی و فیلمهای پرشکوه فیلم های کمدی و ملودرام های تلخ واقع گرا هم مشهود بود. از نمونه های شاخص ان گمشده در تاریکی (نینو مارتولیو1914) که میتوان انرا به نوعی از ریشه های سینمای نئورالیسم که در سالهای بعد بوجود امد دانست. (این فیلم در جریان جنگ جهانی دوم مفقود شد)

این روند اوج در سنمای ایتالیا در طول جنگ جهانی اول و کمی بعد از ان نیز ادامه یافت تا اینکه بعد از 1920 بعلت هجوم فراوان فیلمهای هالیوودی و اقبال عمومی انها نزد مردم و محبوبیت ستاره های امریکایی سینمای ایتالیا با رکود عجیبی مواجه شد..
حکومت فاشیستی هم با تلاشی که در جهت تاسیس سینماتوگرافی اموزشی اغاز کرد نتوانست کمک چندانی برای خروج ازین بحران نماید.


سال 1930 اولین فیلم ناطق در ایتالیا ساخته شد این فیلم به کارگردانی گنارو ریگئلی ساخته شد و اواز عشق نام داشت.. اما فیلمی بسیار خسته کننده و ملال اور بود.
با اتفاقات و تحولات سیاسی مهم در ایتالیا و ظهور فاشیستها هنر سینما در این کشور بیشتر از هنر دیگری تحت الشعاع قرار گرفت و به تقلید از سینمای شوروی تبدیل به ابزاری برای تبلیغات سیاسی شد. ..

ساخت چینه چیتا




استودیو بزرگ و با عظمت چینه چیتا در سال 1937 با دستور موسولینی در شهر رم ساخته شد.. این کار به نوعی حمایت از فیلمسازان و تولیدات داخلی و همچنین در جهت تبلیغ برای اهداف سیاسی وی بود. چینه چیتا ساخته شده در ان زمان مجهزترین و پیشرفته ترین و تجملی ترین استودیو فیلمسازی در کل دنیا بود..طوری که در سالهای بعد فیلمهایی همچون بن هور و کلئوپاترا  در این استودیو ساخته شد.

سینمای فاشیستی بجز در موردهای استثنایی در جهت خواسته های حکومت حاکم پیش میرفت درست مانند انچه در سینمای شوروی رخ داده بود... نمایش تجملات و سینمای پرزرق و برق و نمایش طبقه مرفه جامعه که مشهور به سینمای تلفن سفید بود از مشخصه های این دوره است. از جمله این ساخته ها بهشت و باهم در تاریکی رو میشه اشاره کرد
البته در این دوره اثاری همچون مبارز لاجوردی (گنارو ریگئلی) و محافظه کاران ( الساندرو بلازتی) اشکارا از اندیشه های فاشیستی حمایت میکردند.




سینمای کمدی تنها سینمای مستقل در دوران فاشیستی بود و کامرینی مطرحترین و موفق ترین کاگردان این دوره بشمار میرود اثاری همچون (مردان فرومایه 1932) و (یک میلیون میدهم 1935) و (اقای ماکس 1937 ).. قابل اشاره اند.البته در اثار فیلم سازانی چون ماریو کامرینی و فردیناندو پوجولی میتوان حرکتی در مخالفت با جریان حاکم را مشاهده کرد. کلاه سه گوش (کامرینی 1935) نمونه این فیلم هاست.
با رویداد جنگ جهانی دوم و به تبع ان سقوط حکومت دیکتاتوری موسولینی از قدرت  ،فلاکت و فقر گریبانگیر ایتالیا شد. در سال 1943 هنر سینما دستخوش تحولات زیادی شد وساخت فیلمهای واقع گرایی اغاز گردید.. جنبش نئورالیسم که زاییده همین تحولات بود نه تنها سینمای ایتالیا که دنیا را تحت تاثیر قرار داد.و جریانات دیگری تحت تاثیر این فکر نو بوجود امدند..تفکری انتقادی که بسیار عریان با واقعیات تماشاگر را روبرو میکرد. دنیای کوچک قدیمی (ماریو سولداتی 1941) و حسادت (فردیناندو پوجولی 1942) را میتوان تا حدودی زمینه ساز این جنبش دانست.

تفکرات پایه گذاران مکتب نئورالیستی کاملا در جهت خلاف انچه که پیشتر و در سالهای ابتدایی شروع صنعت سینما در این کشور ساخته میشد بود..نقض قهرمان پروری و افسانه پردازی و دوری از شکوه و زرق و برق.. در این مکتب فقر و زشتی های  تحمیل شده به مردم محوریت اصلی فیلمها بود.چینه چیتا اسیب دیده بود و نبود امکانات اساسی فیلم سازی را مشکل میکرد.با این وجود مهترین جریان تاریخ سینمای ایتالیا با فیلم وسوسه (لوکینو ویسکونتی 1943) اغاز و با فیلم رم شهر بی دفاع(روبرتو روسلینی) معرفی جهانی شد.
این سینما دارای سه جنبه مهم اخلاقی، سیاسی و جنبه زیبایی شناسی بود.
اخلاقیات و پایبندی به کانون خانواده و نمایش زنهای پاکیزه و منزه از یک سوی و مزمت فساد در جامعه و از سویی تبلیغات سیاسی وابستگی این سینما به حزب لیبرال و چپ گرایی و از سوی دیگر و استفاده از نابازیگران و نورپردازی طبیعی شیوه تدوین متفاوت با سینمای هالیوود وپرداختن به داستانهای بومی را میتوان جنبه های مختلف این سینما دانست.


ادامه تاریخچه سینمای ایتالیا در پست بعدی..



معرفی فیلم وسوسه اولین فیلم ساخته شده در مکتب نئورالیسم




کارگردان : لوکینو ویسکونتی

بازیگران: کلارا کالامایی - ماسیمو جیروتی - دیا کریستیانی

محصول 1943

مدت زمان 140 دقیقه







 
 این فیلم بر اساس داستان  پستچی همیشه دو بار زنگ میزند   نوشته  جیمز کین ساخته شده است و داستان ان در درباره مردی بیکار است که به یک رستورانی میرود و پیشنهاد رستوران دار را برای ماندن در انجا نمیپذیرد اما وقتی همسر مرد صاحب رستوران را ملاقات میکند تصمیم میگیرد که انجا مشغول به کار شود..در ادامه رابطه ای عاشقانه بین کارگر و همسر رستوران دار ایجاد میشود ابتدا تصمیم به فرار میگیرند اما بعد تصمیم میگیرند که همسر زن را بقتل برسانند.. قتل رو طوری ترتیب میدهند که تصادف بنظر بیاید.. وقتی که این دو با میراث باقیمانده از مرد تصمیم میگیرند که یک زندگی خوب برای خود دست و پا کنند پرده از جنایت انها برداشته میشود و به هنگام فرار  دچار حادثه میشوند زن میمیرد و مرد دستگیر میشود.
فیلم از نظر فرم و نوع نگاهی که دارد کاملا متفاوت با اثار پیشین ساخته شده در سینمای ایتالیا بود.. و پایه گذار مکتب نئورالیستی گردید.


پانویس
منبع بیشتر این مطالب برگردان های خود بنده از مطالب ایتالیایی زبان و همینطور کتاب ساخت ایتالیا نوشته حسن حسینی است.