اخیرا شاهد اعتراض های آذریهای عزیز به برنامه فیتیله بودیم. آنچه شد را کم و بیش میدانید اما رخصت دهید از منظر دیگری هم به این رخداد نگاه کنیم

قصه اینکه در بخشی از یک نمایش برنامه فیتیله ( که مجید قناد آنرا پی ریخت) یک هتلدار ترک به فرزند یک فارس (یا تهرانی) میگوید دندانهایت را بجای مسواک با فرچه شستشوی حمام شسته ای (یا یک چنین چیزی). و بعد ... خیزید و خز آرید که نه گل ماند و نه گلزار...

واقعا اگر قرار بود این جمله یا جملات مشابه آن توهین فرض شود در آنصورت به فارس جماعت که بیشتر از ترک جماعت توهین  شده بود. چراکه اولا آن پسر با نفهمی خود آن مسواک را زده بود و دوم هم اینکه دهانش بقول خودش و بقول آن هتلدار بوی فاضلاب میداد!

تهیه کننده برنامه فتیلیه خود یک آذری است و مگر میشود یک آذری به ایل و تبار خود توهین کند آنهم در رسانه ای که به آن رسانه ملی میگوئیم؟! 

از همان ابتدا هم دیدید که همین رسانه ملی،  خود بوغ برداشت و در بخشهای مختلف خبری رادیو و تلویزیون از این رخداد گفت و گفت و گفت و آنهائی را که هم اصولا خبر نداشتند باخبر کرد . دیده اید وقتی اعتراضی جدی در جائی مطرح باشد اصولا خبر آن در اخبار صدا و سیما منعکس نمیگردد چه رسد به اینکه با آب و تاب و پی در پی با تحلیلهای مختلف روی آنتن رود. حقیقت اینکه با روی کار آمدن رئیس جدید صدا و سیما و ارائه برنامه هایی شاد ، تمام این برنامه ها رو به فنا میرود. صبح جمعه با شمای رادیو چندین ماه است که به بهانه ای واهی بطور کامل از آنتن کنار گذاشته شده است. برنامه با عنوان هفت (اگر اشتباه نکنم) که جرای ضابطی پخش میشد به بهانه ای که هرگز کس نفهمید حذف شد ، برنامه موسیقیائی شبکه آموزش از آن شبکه کنار رفت و با ترفندی خاص برنامه فتیله هم که تهیه کنند آن از سیما به لحاظ مالی طلبکار هم بود به چنین سرنوشتی دچار شد تا آذریهای عزیز با دست خود تهیه کننده ای آذری را از میدان بدر کنند. این از یک دیدگاه.

از دیدگاهی دیگر هم میتوان به این رخداد نگریست. قبول کنید توان تحمل ما ایرانیها کم است. بویژه اگر بخشی از یک ایل یا طایفه هم باشیم که حساسیتها بیشتر خواهد بود. در غرب همه به هم توهین میکنند. توهین نُقل و نبات صحبتهای آنهاست. در یک فیلم اصطلاحاتی مانند مادرفاکر مثل عزیزم ماست. بهروز وثوقی در بیوگرافی خود نقل میکند در فیلم کاروانها ، آنتونی کوئین به من گفت مادرفاکر. همان لحظه به فرودگاه اصفهان برگشتم و با هواپیما خود را به تهران رساندم. تهیه کننده پشت سرم آمد و با خواهش و التماس مرا به اصفهان برگرداند. کوئین به من خندید که مگر چه گفتم که رفتی؟ گفتم مادرفاکر در اینجا یعنی توهین به جداندرجد ما. و او گفت مگر با فحش یا کلمه و سخن، میتوان ماهیت پدر و مادر شما را عوض کرد؟! اصالت هرکس چیزی نیست که حتی با تبلیغات بتوان بدان خدشه ای وارد کرد چه برسد به جوک و فحش و متلک . در غرب فیلمی ساخته میشود با نام آخرین وسوسه مسیح که در آنجا عیسی بن مریم در صفی که سرش در خانه یک فاحشه است می ایستد. جامعه کلیسای غرب و حتی مسیحیهای دو آتشه  هرگز به این صحنه اعتراض نمیکند . حتی به اینکه آنتونی کوئین در نقش یک دزد و فاسد در توپهای سن سباستین و رابرت دنیرو در فیلمی مشابه لباس کشیشی به تن کنند و در زمره افراد مقدس درآیند عکس العمل نشان نمیدهد اما کافی از روی همین دو فیلم فیلمی با نام مارمولک ساخته شود و بازهم در اینجا خیزید و خز آرید که هنگام خزان است و به زعم ما جسد پیغمبر در قبر لرزیده است! و یا فیلمی چون شوکران ساخته و در آن خانم تهرانی در نقش یک پرستار که اندکی روحیات خاص دارد پخش شود تا جامعه پرستاری و پزشکی علم بر دوش و پلاکارد بر دست فریاد برآرند که چه نشسته اید که جامعه پزشکی را کشتند و استخوانش را هم به دندان کشیدند! و مثالهای مشابه....

از منظری دیگر مینگریم

دوسال قبل یک سریال در ایران به دلیل توهین به جامعه بختیاری بطور کامل از آنتن کنار رفت. سریالی که از پول همین مردم به هزینه ای گزاف ساخته شده بود. در آنجا توهینی مستقیم و جدی به جامعه بختیاری شده بود و کسی نمیتوانست انکار کند. سوال اینجاست که بخش ممیزی صدا و سیما این وسط کجای کار است و چرا کسی هرگز یقه این چند نفر که دور هم چائی میخورند و بابت کارشان حقوق کلان میگیرند را نمیگیرد. هرچه باشد این فیلمها (حتی پخش مستقیم ها) از زیر فی لتر همین آقایان رد شده به سمع و نظر مردم میرسد. کسانی که حتی از نشان دادن سینه یک خانم نمیگذرند و با نقاشی روی فیلم آنرا از دید امثال ما پنهان میکنند چطور نمیتوانند تشخیص دهند یک جمله در یک فیلم توهین به ایل و تبار و فرهنگ خاصی از ایران هست یا خیر؟ و اگر نمیدانند چطور از قِبَل کار خود حقوق میگیرند؟

کشور ما کشوری است با فرهنگهای مختلف. برخلاف تمام کشورهای جهان که فرهنگ و نژادی واحد دارند. اینجا بلوچ زندگی میکند ، کردها هستند ، ترکها هستند ، گیلکی ها ، لرها ،بختیاریها ، عربها ... انگلیسیها به مدد همین تنوع ، ب خدعه و نیرنگ و ایجاد تفرقه مساحت کشور 6 میلیون کیلومتر مربعی ما را طی 300 سال اخیر به 1 و نیم میلیون کیلومتر مربع رساندند. کشور ما را تجزیه کردند و هنوز هم با چنین هدفی بدنیال ایجاد تفرقه بین اقوام ما هستند. آنها افغانستان را 200 سال پیش از ما جدا کردند ، عراق را 300 سال قبل از ما گرفتند ، بحرین را 40 سال قبل تجریه کردند ، آذربایجان را 100 سال قبل به کمک شوروی از ما جدا کردند ، ترکمنستان را 300 سال قبل به روسیه دادند ، سواحل جنوبی خلیج فارس را 50 سال قبل به این بهانه که آنجا طوایفی بادیه نشین هستند که بود یا نبود آنها سودی بحال ایران ندارد از ما جدا کردند و 50 سال قبل اسم آنرا امارات متحده (همان امیر نشین ها و چادرنشینهائی که متحد شده بودند و زیر سقف رفته بودند) نامیدند و آنرا تبدیل به کشوری کردند که اینروزها ساختمان 800 متری بنا میکند و جزیره مصنوعی در آبهای ما میزند و توریستی ترین کشور منطقه میشود و اگر جلوی واق واقش را کسی نگیرد ادعا دارد کل ایران و دانشمندانش هم بخشی از میراث آنهاست ! واقعا چرا ما از ناحیه بیگانگان طی قرنهای اخیر صدمه دیده ایم؟ رمز آن فقط یک چیز است. و آن اینکه ملت ما ملتی احساسی است و با سوء استفاده از همین حربه کشور ما و ملت ما سالهاست که از همان ناحیه آسیب دیده و می بیند. انگلیسها در سیاست ید طولایی دارند. آنها در عهد قاجار و حتی صفویه به قمه زنهای دسته های عزاداری در ایران پول میدادند تا قمه بخرند تا بهتر بتوانند قمه زنی کنند. و بعد به ریش من و ما میخندیدند که راز عقب نگهداشتن یک ملت همین است. نه به آن خاطر که کسی قمه میزند نمیداند چه میکند بلکه به آن خاطر که این قمه زن به چیز دیگری جز قمه فکر نخواهد کرد و او بدنبال همین به اختناق بردنهاست. اگر آنزمان به یک قمه زن میگفتید واقعا کار تو چه سودی به حال خودت و امام حسین دارد خونت پای خودت بود . اینکه مضرترین چیز برای ملت ما احساسات است دقیقا به همین خاطر بود.

بدون شک ، اتحاد ریشه مقابله با بیگانگان است. ملت ما (با هر قومیتی) نباید آنچنان حساس باشد که بخاطر برنامه ای چون فیتیله که خودش مثل نامش حقیرتر از آنی است که حتی بخاطر آن فریاد زد به هم میهن خود بتازد که چرا چنین گفتی. جماعت تهرانی هم نباید چنان باشد که در پس یک جوک یا متلک کسی را تحقیر کند که قرنهاست شجاعتهایش زبانزد خاص و عام است. شجاعتی که همان تهرانی در پستوی خانه خودش هم ممکن است نداشته باشد. شان و مزلت قومهای ما آنقدر بالا هست که پشت هرکدام یک تاریخ نهفته است و همه عزیزند. عزیزتر از همه.

(آخرین ویرایش در ۲۲-۸-۱۳۹۴ ۰۱:۰۷ عصر توسط: منصور.)