ارسال: #1

این روزها با پرواز هر هواپیما به آنسوی آبها قلب بانیان هنر به شماره می افتد که اینبار این هواپیما کدام هنرمند را با خود می برد؟ موضوع سریالهای منشوری و یا هنرپیشه های منشوری اینروزها بدجوری آفت رسانه ملی شده است. رسانه ملی وقتی با پرداخت هزینه های هنگفت در پی ساخت سریالی می رود هرگز به این موضوع فکر نمی کند که این سریال را فقط یکبار روانه آنتن خود نماید. البته در تمام رسانه های جهانی این موضوع صدق می کند. کودکانیکه امروز درک درستی از این سریالها ندارند بزودی به سن بلوغ می رسند و دیدن این سریالهای تکراری برای آنها حکم یک سریال جدید را دارد.

وقتی سریالی برای اولین بار از تلویزیون پخش می شود هرگز برای همیشه به آرشیو سپرده نمی شود. شبکه هایی مانند آی فیلم و نمایش اصولا برای همین موضوع پایه گذاری شدند. شبکه آی فیلم و نمایش هرگز بودجه ای برای تولید فیلم ندارند (مگر در موارد خاص، برای مثال همین برنامه سینما و دوبله که توسط جناب مطمئن زاده تهیه شده است با بودجه شبکه نمایش تولید شده است) . دیدن سریالهای تکراری نه تنها برای کودکان دیروز جذاب است بلکه هستند کسانیکه در زمان نمایش آن بدلیل مشغله های مختلف موفق به دنبال کردن آن نشدند. حتی دیدن برخی از سریالهای قدیمی برای کسانیکه آنرا قبلا هم دیده اند گاهی لطف مظاعف دارد.

اما در قوانین خاص رسانه ملی ما گاهی این سریالها بخاطر موضوعاتی برای همیشه به آرشیو سپرده می شود. بنظر من باید این موضوع ریشه یابی شود و من اطمینان دارم با این سرعتی که برخی از هنرپیشه های ما برای رسیدن به آمال و آرزوهای خود رخت سفر می بندند و کشف حجاب می کنند لحظه به لحظه بر تعداد این سریالها افزوده می شود. اگر رسانه ملی همچنان بر این اعتقاد خود پا فشاری نماید چه بسا حتی برخی از سریالها فرصت همان یکبار پخش را هم بخود نخواهند دید. (زیرا ممکن است در طول تدوین سریال یکی از هنرپیشه های سریال منشوری شود) آیا باز هم صدا و سیما حاضر است بخاطر این موضوع قید میلیونها بودجه مصرفی خود را بزند و آن سریال را کلا پخش نکند؟.

فراموش نکنیم که این اتفاق اصلا بعید نیست. مگر فیلم درباره الی را بیاد نمی آورید؟ این فیلم قبل از رسیدن به جشنواره و اکران عمومی منشوری گردید. زیرا گلشیفته فرهانی رخت سفر بست و کشف حجاب نمود و اگر نبود شفاعت رئیس دولت یازدهم (محمود احمدی نژاد) که شخصا دستور پخش این فیلم را صادر نمود این فیلم قبل از نمایش ، بایکوت می گردید. درباره الی در واقع هدیه محمود احمدی نژاد به سینما بود وگرنه باید مانند فیلمهایی مثل آدم برفی و .... آنرا قاچاقی می دیدیم.

این جستار محلی می گردد برای یاد کردن اینگونه فیلمها و سریالها و در نهایت محلی برای بحث و تبادل نظر برای قانون نانوشته رسانه ملی . قانونی که حتما باید مورد بازبینی قرار بگیرد.( و شک ندارم بزودی مورد بازبینی قرار می گیرد)  اولین سریالی را که در این جستار مورد بحث قرار میدهیم سریال نرگس خواهد بود. مسئولین صدا و سیما معتقدند که هنرپیشه های منشوری باید در اذهان عمومی فراموش بشوند. اما آیا براستی آنها فراموش می شوند؟ چه کسی توانسته است بهروز وثوقی را فراموش کند؟ آیا پوری بنایی فراموش شده است؟ وقتی به این موضوع نگاه می کنم می بینم اکنون تعداد سریالهایی که بواسطه حضور هنرپیشه های منشوری دیگر هرگز از تلویزیون پخش نخواهد شد بشدت روبه افزایش است به این موضوع امیدوار می شوم که قطعا روزی این عقیده پوچ به زباله دانی خواهد رفت.

اما موضوع اصلی اینجاست که گاهی نقش هنرپیشه های منشوری در این سریالها انچنان پر رنگ است که متاسفانه رسانه ملی از جرح و تعدیل آن عاجز می گردد. همه میدانیم که بخاطر شرایط خاص فرهنگی کشور، ممیزان ما ممیزان بسیار باتجربه و حرفه ای هستند. اما ببینید چقدر حضور این هنرپیشه ها در این سریالها پر رنگ است که آنها هرگز نتوانستند دست به چنین جرح و تعدیلی بزنند. فقط یکبار موفق شدند چندی پیش یک نسخه 90 دقیقه ای از یکی از این سریالها استخراج کنند که در آن نقش هنرپیشه مورد هدف را کاملا حذف نمودند و آنرا بنا به مناسبتش روانه انتن نمودند.

به این موضوعات حالا باید موضوع کارگردانان منشوری هم اضافه نمائید. بحث بسیار پیچیده ایست. اگر رسانه ملی همچنان بر این عقیده خود پافشاری نماید مطمئن باشید بزودی دیگر رنگ و روی سریالهای قدیمی را نخواهید دید. اگر روزی جناب سیروس مقدم هوس کنند بروند و برای برای شبکه های ماهواره ای سریال بسازند واقعا چه بر سر میلیاردها تومان هزینه ای که صرف ساخت سریالهای ایشان شده است خواهد آمد. با این مقدمه از این پس یک به یک به بررسی این سریالها و دلیل عدم پخش آن و قابلیت  تعدیل یا عدم تعدیل آن خواهیم پرداخت. بنده چند مورد را از قبل بصورت پیش نویس آماده نموده بودم که بمحض کامل شدن ارسال می کنم و ما بقی را به دوستان می سپارم. اگر دوست داشتید بحث را ادامه بدهید .....

ارسال: #2

نام سریال : نرگس
کارگردان : سیروس مقدم
سال تولید : 1385
هنرپیشه منشوری : زهرا امیر ابراهیمی
سایر بازیگران : پوپک گلدره  (ستاره اسکندری) - حسن پور شیرازی - مهرانه مهین ترابی - میر طاهر میر مظلومی - عاطفه نوری - مهدی سلوکی و .....

موضوع سریال:
سریال نرگس یکی از سریالهای جذاب تلویزیون بود که برای پخش در 90 شب فصل تابستان  سال 85 برنامه ریزی شده بود. نرگس را بعد از همان یکبار پخش دیگر از تلویزیون پخش نگردید و هرگز هم پخش نخواهد شد. این سریال با پرداختن به مسائل  خانوادگی و اجتماعی یک موضوع چند وجهی داشت. دوستی خیابانی و ازدواج بین دختر و پسری از دو خانواده با فرهنگ متفاوت و همچنین پرداختن به مصائب دختری که به تنهایی به جنگ سنتها می رود ، قتل ، جنایت و از همه مهمتر زن دوم ...... همه موضوعاتی بودند که در این سریال طولانی به آن پرداخته می شد.

اما آنچه بیش از همه این سریال را نزد مردم محبوب نمود موضوع مرگ غم انگیز پوپک گلدره در اواسط ساخت این مجموعه بود. پوپک گلدره مرگ غم انگیزی داشت. او نقش اصلی این سریال را بعهده داشت. و از همه مهمتر آنکه در یادداشتهایی که بعد از مرگ او منتشر شد معلوم گردید که او وابستگی خاصی به نقش نرگس داشته است و این نقش را بسیار دوست داشته است. او ابتدا به کما می رود. عوامل ساخت مجموعه مدتی را صبر می کنند اما وقتی از حضور مجدد او نا امید می شوند در نهایت ستاره اسکندری را برای ادامه این نقش انتخاب می کنند.

مردم هر شب این سریال را دنبال می کردند و سوای از موضوع آن همه منتظر بودند تا آخرین حضور پوپک گلدره را در یکی از قسمتهای آن ببینند و اینکه عوامل سریال با جایگزین نمودن هنرپیشه دیگر چه برنامه ای برای آن قسمت تدارک دیده اند. سریال نرگس با استقبال بی نظیر مخاطبین همراه می شود. خاطرم می آید بدلیل پخش در ایام گرم تابستان در برخی از پارکها توسط شهرداری بوسیله دیتا پروژکتور این سریال برای مردم بصورت عمومی پخش می گردید و مردم نیز  هر شب آنرا در هر شرایطی دنبال می کردند.
دلایل منشوری شدن سریال:
پخش و انتشار یک فیلم منتسب به زهرا امیر ابراهیمی یک شبه یک هنرپیشه خوب و خوش آتیه ای را از عرش به فرش آورد. او چهره معصومانه ای داشت و بر خلاف بسیاری از هنرپیشه گان دانش آموخته رشته بازیگری بود . همه چیز در کسری از زمان  و با سرعت نور اتفاق افتاد. جامعه تشنه ایرانی روی بی رحم خود را به رخ این بازیگر کشید. انتشار این فیلم موج عظیمی را در بین مردم و بویژه جوانان بوجود آورد. شاید رکورد توزیع سی دی این فیلم حالا حالاها در تاریخ شکسته نشود.

در حالیکه لحظه به لحظه هنرپیشه مذکور زرد و پژمرده می گردید و تحلیل می رفت اما عوامل توزیع این فیلم  و دستفروشان فرصت طلب لحظه به لحظه چاق و فربه تر می گردیدند. دیگر از دست هیچکسی کاری بر نمی آمد. کتمان و تکذیب هم هیچ فایده ای نداشت. همزمان خبر خودکشی زهرا امیر ابراهیمی موج دیگری در جامعه به راه انداخت. مطبوعات و نشریاتی که تیتر خبری خود را به این موضوع اختصاص می دادند در کمتر از یک ساعت از روی میز کیوسکهای مطبوعاتی به فروش می رسیدند. هیچ نشریه ای نمی خواست از رقیبش عقب بیوفتد.

عده ای غرق در پارو کردن پول و رسیدن به نان و نوایی بودند که به قیمت ریخته شدن آبروی خانواده ای تمام می گردید. آنها زهرا امیر ابراهیمی را نابود کردند و اگر از من بپرسند خواهم گفت تمام کسانیکه با ولع تمام بدنبال دیدن این فیلم بودند در قتل آبروی او شریک شدند. او در نهایت دلشکسته و نا امید ترک وطن کرد. اینجا دیگر جای زندگی کردن برای او نبود. در کوچه و خیابان او را با انگشت نشان می دادند. نمی توانست از خانه بیرون برود. همکاران و دوستانش از ارتباط با او پرهیز کردند و به نوعی می ترسیدند. هیچکس از او حمایت نکرد. و مسئولین فرهنگی نیز او را ممنوع التصویر اعلام کردند و در نهایت به او گفتند تو باید فراموش شوی. 
خبر این رسوایی تبدیل به نقل مجالس شده بود. در هر کوی و مجلسی صحبت از او بود . بطوریکه این خبر به سرعت از مرزهای ایران نیز عبور نمود . بیش از 22 کشور به او پیشنهاد پناهندگی دادند. زهرا امیر ابراهیمی برای همیشه  ایران را به مقصد پاریس ترک گفت و سالها بعد پخش گزارش کوتاهی از او در شبکه بی بی سی دل هر بیننده ای را به درد آورد. طبق آخرین اخبار او اکنون به استخدام شبکه بی بی سی در آمده است. زهرا امیر ابراهیمی تا آخرین لحظه انتشار فیلم منتسب به خودش را تکذیب و آنرا تهمت بخود دانست. 


تعدیل سریال :
زهرا امیر ابراهیمی در نقش زهره (خواهر بهروز) یا بعبارتی خواهر شوهر خواهر نرگس در سریال ظاهر گردید. با توجه با قابلیتها و تجاربی که او کسب نموده بود دیالوگها و اهمیت نقش زهره فراتر از یک نقش فرعی است. حتی اگر از دیالوگهای آنهم که بگذریم در تمام سکانسهایی که خانواده بهروز در آن حضور دارند او دیده می شود. اما بنظر من نمی توان گفت که اصلا امکان حذف آن وجود ندارد. بنظر من با توجه به طولانی بودن سریال می توان آنرا با حذف زهره تعدیل نمود. اگر چه کمی به سریال آسیب می رساند اما آسیب دیدن بهتر از آنست که آخرین یادگاری پوپک گلدره به فراموشی سپرده شود.

اما با وجود این موضوع چرا صدا و سیما که سریالهای بسیار ضعیف تر از نرگس را تاکنون بارها و بارها از شبکه های مختلف بازپخش نموده است با گذشت دقیقا 10 سال از پخش این سریال هنوز از بازپخش آن طفره می رود؟ شاید بهانه اینکه نمی توان نقش زهره را از سریال حذف نمود بهانه مناسبی باشد اما بنظر من موضوع فراتر از فقط نمایش چهره زهرا امیر ابراهیمی است. 

بنظر من نام نرگس برای هر خانواده ایرانی که در آنزمان دچار بهت و حیرت شده بود پیش از آنکه یادآور موضوع جذاب سریال و پوپک گلدره باشد یادآور حال و هوای آنروزهاست. خانواده هایی که بشدت مراقب بودند تا مبادا فرزندان نوجوانشان از روی کنجکاوی بدنبال فرصتی باشد تا فیلم منتسب به هنرپیشه این سریال را ببیند. بویژه آنکه مواضع دو پهلو و مبهم مسئولین فرهنگی و قضایی کشور شرایط را بگونه ای رقم زد که برخی از عوام بدلیل همین تردید بیشتر کنجکاو شوند و خود بخواهند در مقام قضاوت و به بهانه رفع تردید در پی فرصتی باشند تا از خجالت وسوسه های خود به درآیند. بنابراین نام سریال نرگس از نقطه نظر افکار مسئولین فرهنگی کشور شاید برابر باشد با ترویج بی بندوباری و این موضوع فقط با حذف سکانسهایی که زهره در آن حضور دارد قابل حل نیست. پافشاری صدا و سیما برای فراموش شدن زهرا امیر ابراهیمی باعث گردید تا این سریال برای همیشه به آرشیو سپرده شود. وگرنه تا کنون بارها و بارها این سریال 90 قسمتی از شبکه های مختلف صدا و سیما باز پخش گردیده بود.

زهرا امیر ابراهیمی و سریال نرگس قربانی شدند تا پس از آن سایر هنرپیشه ها بشدت مراقب باشند تا مبادا نفر بعدی یکی از آنها باشد. تمام هنرمندان و ورزشکاران تا مدتها در میهمانی ها و پارتی ها شرکت نمی کردند و اگر هم شرکت می کردند بشدت مراقب بودند تا مبادا عکس یا تصویری موجب به خطر افتادن جایگاهشان گردد. از این موضوع حالا سالها گذشته است. شاید خیلیها فراموش کرده باشند. شاید نسل محصلین مدارس ما اصلا چنین موضوعی را ندانند. اما آنچه مسلم است اگر دهها سال دیگر نیز از این موضوع بگذرد کابوس آنروزها هرگز از یاد و خاطره زهره سریال نرگس پاک نخواهد شد ......
(حتی به زور باده و می...)  

ارسال: #3

نام سریال : در مسیر زاینده رود
کارگردان: حسن فتحی
سال تولید: 1389
هنرپیشه منشوری: پردیس افکاری
سایر بازیگران: مهرانه مهین ترابی - حسین محجوب - حسین سلطانی - اشکان خطیبی - بهنوش طباطبائی - مسعود رایگان - هومن برق نورد و .....

موضوع سریال:
در مسیر زاینده رود یک سریال مناسبتی بود که در ماه رمضان سال 1389 از شبکه اول پخش گردید. موضوع اصلی سریال ناپاکی در فوتبال کشور بود که بنظر من در بین سریالهایی که با محوریت ورزش ساخته شده اند یکی از صریح ترین و بی پرده ترین سریالهای صدا و سیما می باشد که بی پروا به معضلات و فساد در فوتبال حمله می کند و در این وانفسا بازیکنانی را نیز هدف می گیرد که ظرفیت معروف شدن را ندارند.

بنظر من این سریال بخوبی توانست به هدف خود برسد و رفتارها و منش های یک بازیگر معروف فوتبال را که باید الگوی جوانان باشد را بخوبی واکاوی  کند. هنگام دیدن این سریال احساس می کردم بسیاری از فوتبالیستهای این دوره رفتاری مانند مهران سارنگ دارند. از طرفی عوامل سریال با یک محدودیت جدی نیز روبرو بودند. این سریال عنوان یک سریال مناسبتی را یدک می کشید بنابراین باید باید چاره ای اندیشه می گردید که فقط به معظلات فوتبال پرداخته نشود.

پخش این سریال در ماه رمضان باید حال و هوای رمضانی داشته باشد. بنابراین پرداختن به فساد در فوتبال و پرده برداری دست دلالان نمی توانست هدف اصلی باشد. در این سریال یک فوتبالیست بنام مهران سارنگ جوان نخبه و معصومی را بنام مسعود در یک نزاع آنی به قتل می رساند. او که فکر می کرد بدلیل معروفیت و محبوبیتش می تواند با پرداخت دیه از گرفتاری پیش آمده نجات یابد ناگهان خود را در گردابی می یابد که رهایی از آن آسان نیست. پدر مسعود شرط رضایت را ازدواج با مادر مهران که عزیزترین فرد زندگی اوست قرار می دهد. پدر مسعود معتقد بود که این فوتبالیست عزیزترین کسِ زندگی او را گرفته است. بنابراین او نیز عزیزترین کسِ زندگی او را می خواست.

طبیعی بود آمیزه های اخلاقی و دینی باید طوری به سریال چفت و بست می گردید که شرایط پخش در ماه رمضان را بدست آورد. در مسیر زاینده رود حواشی زیادی را بدنبال داشت. جامعه ورزشی بشدت نسبت به این سریال گارد گرفتند و اعتقاد داشتند به آنها توهین شده است. از طرفی بسیاری از اهالی اصفهان به درست ادا نکردن لهجه اصفهانی انتقاد داشتند. ترکیبی از هنرپیشه های بومی و غیر بومی باعث گردید تا در بسیاری از مواقع به لهجه اصفهانی این سریال صدمه وارد شود. از جمله شخصا با وجودی که تسلطی به لهجه اصفهانی نداشتم اما از لهجه هنرپیشه منشوری این سریال یعنی خانم پردیس افکاری بشدت ناراضی بودم و هر بار او دیالوگ می گفت بشدت به روی اعصابم تاثیر می گذاشت. این موضوع لطمه زیادی به سریال زد. در جائیکه بسیاری از هنرپیشه ها بسیار زیبا به لهجه اصفهانی دیالوگهای فیلم را ادا می کردند اما هر بار که این خانم لب به سخن باز می کرد کاملا مشخص بود که ادای یک اصفهانی را در می آورد. هر چند این سریال از کارشناس لهجه اصفهانی بهره می برد اما در این زمینه بسیار ضعف داشت. موضوع لهجه آنقدر برای این سریال دردسر ساز شد تا کار به اعتراض مردم اصفهان و طرح موضوع در شورای شهر اصفهان کشید و نهایتا منجر به عذر خواهی کارگردان از مردم اصفهان گردید.

موضوع به نماز جمعه اصفهان و صحن مجلس نیز کشیده می شود. اما نهایتا ختم به خیر می گردد. بسیاری از منتقدان در مسیر زاینده رود را بر خلاف زاینده رود دانستند. سریال  ترانه زیبایی از احسان خواجه امیری را نیز در تیتراژ خود یدک می کشید.

دلایل منشوری شدن سریال:
کوچ پردیس افکاری به دعوت مهدی مظلومی به ترکیه و قبول بازی در یک سریال برای شبکه ماهواره ای جم باعث گردید تا پردیس افکاری در لیست سیاه قرار بگیرد. پردیس افکاری نیز دانش آموخته رشته بازیگری بود . او هنرپیشه سرشناسی نیست و در فعالیت اندکی هم که داشته اغلب در نقشهای مکمل ظاهر می گردید. افکاری در این سریال نقش همسر برادر مسعود را بازی می کند. نقشی که بشدت اعصاب بینندگان سریال را خرد می کند. اما به هر حال او عضوی از خانواده مسعود است و در اغلب سکانسها حضور دارد. پردیس افکاری اکنون 52 سال دارد برای او حضور در شبکه های ماهواره ای دیگر دیر بود. اما به هر حال او نیز مانند هر شخص دیگری آزاد است تا برای آینده خود تصمیم بگیرد.

تعدیل سریال:
اگر چه حذف او از سریال می تواند به روند آن آسیب برساند اما در این مورد نیز من اعتقاد دارم با توجه به موضوع سریال و انتقاد صریح و بی پرده به بازیکنان فوتبال باز پخش های آن هر چند فصل یکبار می تواند برای نسل جدید مفید باشد. بنابراین  می توان با کمی دقت و حوصله او را از سریال حذف نمود و آنرا مجددا پخش کرد اما بعید می دانم این موضوع عملی گردد. زیرا در این مورد خاص نیز عوامل دیگری در عدم پخش آن دخیل هستند. خاطرم هست در پائیز سال 93 که این سریال از شبکه آی فیلم بازپخش گردید سایت کلمه در مقاله ای همچنان بر موضوع توهین به مردم اصفهان از طریق این سریال پافشاری داشت و صراحتا اعلام نمود که چرا رسانه ملی علیرغم انتقادهای فراوان مردم اصفهان به این سریال همچنان اصرار بر پخش مجدد آن دارد. حالا موضوع خانم پردیس افکاری نیز مزید بر علت گردیده است تا دیگر این سریال نیز برای همیشه به آرشیو سپرده شود و  هرگز پخش نشود.
 
بنظر من کارگردان هر چقدر در طرح موضوع سریال موفق بنظر می زسد اما متاسفانه در بحث موضوع لهجه بسیار ضعیف عمل کرده است. بیاد آورید فیلم زیبای شیار 143 کار خوب خانم نرگس آبیار را. با توجه به اصلیت کرمانی بنده باید عرض کنم تمام هنرپیشه های این فیلم بخوبی و زیبایی تمام به اصل ماجرا که در یکی از روستاهای رفسنجان به وقوع می پیوندد وفادار بودند و کاملا حس و حال آنرا درک نمودم. متاسفانه کاگردان با انتخاب یک خانواده سنتی اصفهانی تصویر خوبی از اصفهان برای بینندگان سریالش ارائه ننمود.

در پایان نیز حیف است اگر از این سریال یادی شود و به بازی خوب و روان حسین محجوب و حسین سلطانی اشاره نکرد. بنظر من جسین محجوب بسیار زیبا از عهده نقش خود برآمد. 

 

 

ارسال: #4

نام سریال: پنج کیلومتر تا بهشت
کارگردان: علیرضا افخمی
سال تولید: 1390
هنرپیشه منشوری: پردیس افکاری
سایر بازیگران: داریوش فرهنگ - مهدی سلوکی - شبنم قلی خانی - نفیسه روشن - شهرام قائدی و .....


موضوع سریال:
پنج کیلومتر تا بهشت عنوان یک سریال  24 قسمتِ مناسبتی بود که در ماه مبارک رمضان در سال  1390 از شبکه سوم رسانه ملی پخش گردید. مسئولین فرهنگی متوجه شده بودند که پخش سریالهای ماورایی نسبت به سایر سریالها مخاطبین بیشتری را به خود جذب می کند. محور سریالهای ماورایی در صدا و سیمای ما معمولا یا شیطان است یا روح.

سریالهایی مانند او یک فرشته بود و یا سقوط یک فرشته و یا اغما ، شیطان و قدرتش بر امیال زمینی  در انسان را دستمایه خود قرار می داد و سریالهایی چون ملکوت و 5 کیلومتر تا بهشت ، به معقوله روح و عالم برزخ می پرداخت.

علاقه مخاطبین و بینندگان تلویزیون وقتی کشف گردید که سریال او یک فرشته بود در رمضان سال 1384 از شبکه دوم پخش گردید. این سریال چنان بر اعماق مخاطبین تاثیر گذاشت که صدا و سیما تصمیم گرفت تا هر سال یک سریال ماورایی را به روی آنتن بفرستد. ساخت چنین سریالهایی باید با دقت تمام انجام می پذیرفت.





آمیزه های دینی و مذهبی چیزی نبود که اشتباه در آن قابل اغماض باشد. مشاورهای مذهبی نقش بزرگی در این سریالها دارند. قطعا این سریالها با هدف سرگرم نمودن مردم ساخته نمی شوند. سریالهای ماورایی هدف مقدسی دارند. نقش آنها در تطهیر و آموزش مخاطبینش بسیار تاثیر گذار است.

در پنج کلیومتر تا بهشت شاهد آن هستیم که جسم انسانها بدون روح فاقد هرگونه ارزشی ست. امیر حسین نخعی (مهدی سلوکی) جوانیست که هنگام مراقبت از اموال صاحب کارش همایون فرزین (داریوش فرهنگ ) که نقش بزرگی در پرورش او داشته است و حق پدری بر گردن او دارد با اصابت ضربه ای به سرش به اغما می رود و سارقین پیکرش را در گندمزاری در پنج کیلومتری بهشت زهرا رها می کنند.

او هنوز زنده است اما روح سرگردان او در طول مدت زمانیکه او در اغما است شاهد تمام رویدادهای زمینی ست. هرگونه نقد و یا بررسی این سریال از منظر دیگر در حد و قواره این تاپیک نمی باشد. هیچکس تا کنون از عالم برزخ و یا زندگی بعد از مرگ بازنگشته است تا برای ما تعریف کند که براستی بعد از مرگ چه چیزی در انتظار ماست. آنچه ما در اینخصوص می دانیم همان چیزیست که در اعتقادات ما و دین مبین اسلام آمده است . بنابراین چیزی بیشتر از آنی که در مذهب ما امده است و ما به آن اعتقاد داریم و از کودکی به ما آموزش داده اند نمی دانیم. این سریال نیز تخیلی نیست. بلکه بر مبنای همین اعتقادات ساخته شده است.

دلیل منشوری شدن سریال:
خانم پردیس افکاری بنا به دلایلی که در پست قبلی ذکر گردید باعث منشوری شدن این سریال گردیدند. او در این سریال نقش مهشید همسر همایون و مادر آیدا و جمشید  را بازی می کند. امیر حسین در این سریال  به ایدا علاقمند است و روح امیر حسین زمانیکه او به اغما رفته است به خواب آیدا می آید تا او را از محل اختفای جسمش آگاه سازد.





تعدیل سریال:
نقش مهشید نقش مهمی نیست. اما تاثیر گذار است. همانطور که قبلا نیز گفته شد اصولا خانم پردیس افکاری هنرپیشه ای نبودند که نقش تاثیر گذاری در فیلمها و سریالها به او بدهند. در هر صورت می توان با جرح و تعدیل آن ، این سریال را مجددا به روی آنتن فرستاد اما در خصوص این سریال نیز باید گفت دیگر هرگز منتظر پخش آن نباشید. پردیس افکاری می تواند بهانه خوبی برای عدم پخش این سریال باشد اما به راستی کدام مدیر رسانه ملی حاضر است عواقب دادگاه و محکومیت خود را بخاطر پخش یک سریال به جان بخرد.

نمی دانم  در جریان هستید یا خیر، اما آیا می دانید مدیر شبکه سه و کارگردان و تهیه کننده این سریال به دادگاه احضار شده اند؟ اما موضوع چیست ؟ : در شهریور سال 90 خودکشی پسر 10 ساله ای در شرق تهران و مرگ او پس از یک هفته در دستور کار تیم جنایی قرار گرفت. بررسی های اولیه نشان می داد محمد مهدی با استفاده از روسری و میله بارفیکس خود را حلق آویز کرده است.




در ادامه تحقیقات مشخص شد کودک 13 ساله به تقلید از بازیگر نقش امیر حسین سریال "پنج کیلومتر تا بهشت" که تبدیل به روح می شد،برای اینکه تبدیل به روح شود تا بداند پدر و مادرش در مورد او چه می گویند در غیاب آنها هنگام بازی با برادر6 ساله اش خود را حلق آویز کرده است.

در ادامه با شکایت خانواده محمد مهدی تحقیقات در اینباره آغاز شد و مسئولان فیلم ابتدا از اتهامات تبرئه شدند. اما موضوع به همینجا ختم نگردید. با ارسال پرونده به دادگاه کیفری، قضات دادگاه 2 کیفری تهران با نقص قرار منع تعقیب کارگردان و تهیه کننده فیلم، بار دیگر پرونده را به دادسرای امور جنایی بازگرداندند.

پس از گذشت 5 سال از مرگ محمد مهدی در بیستم مرداد ماه سال 95  با اعلام نتیجه کارشناس رسمی پرونده مبنی بر اینکه عوامل فیلم و شبکه با توجه به داستان فیلم، باید برای افراد زیر 16 سال محدودیت سنی تعیین می کردند اما این کار را نکردند، آنها را در مرگ محمد مهدی 20 درصد مقصر شناخت.

با اعلام نظر کارشناس مرادی بازپرس شعبه دوم دادسرای امور جنایی تهران پور محمدی رئیس شبکه سوم سیما،علیرضا افخمی کارگردان و تهیه کننده این سریال را به خاطر "تسبیب" برای توضیح به دادسرا احضار کرد.



موضوع خیلی ساده ست. مدیر شبکه متهم است که باید قبل از نمایش این سریال به والدین تذکر می داد که دیدن این سریال برای کودکان و نوجوانان زیر 16 سال ممنوع است. همین یک خط اطلاع رسانی از نظر قاضی پرونده کافی بود تا از نظر ایشان چنین فاجعه ای رخ ندهد!!!!!. متاسفانه اینگونه حوادث بعد از پخش برخی از فیلمها معمولا اتفاق می افتد اما اینکه مقصر چه کسی است موضوعیست که باید ریشه یابی شود.

خاطرم است در دهه شصت در یکی از جُنگ های شادی ، شعبده بازی یک لامپ مهتابی را در دست می گیرد و مانند یک ساندویچ آنرا می جود و می خورد. آیا میدانید بیش از 10 مورد حادثه ناگوار گزارش گردید از کودکانیکه بخاطر جویدن لامپ مهتابی راهی بیمارستان شدند؟؟ من خود در دوران کودکی هنگام بازگشت از مدرسه کودکانی را دیدم که در خرابه ای جمع شده بودند و داشتند بر سر جویدن لامپ مهتابی با یکدیگر گمانی زنی میکردند!!!!

اینکه اساسا محاکمه این مدیر فرهنگی کار شایسته ای هست یا خیر مهم نیست. مهم این است که آیا برای یافتن مقصر آیا مسیر درستی را در حال طی نمودن هستیم؟ آیا صرف یک نوشته در ابتدای فیلم که دیدن این سریال را برای افراد کمتر از 16 سال توصیه نمی کند می تواند از بروز چنین موضوع تلخی جلوگیری کند؟ در هر صورت آقای پورمحمدی (مدیر شبکه سه) و علیرضا افخمی (کارگردان) و داوود هاشمی (تهیه کننده) در مرگ شبه عمد محمد مهدی کوهی به حکم قاضی مشارکت داشته اند!!!!!!

در هر حال این نوجوان که دوست داشت بعد از حلق آویز شدن روحش مانند امیر حسین در کسری از زمان از این گوشه شهر به گوشه دیگری برود دیگر زنده نمی شود. اما این ماجرای تلخ باعث گردید که هیچ مدیری ریسک پخش این سریال را نپذیرد و این سریال نیز به قفسه های آرشیو شلوغ تلویزیون سپرده گردید. هرچند سریال دارای ضعفهای دیگری نیز بود.
 

 

 

 

ارسال: #5

نام سریال : کمکم کن
کارگردان : قاسم جعفری
سال تولید : 1383
هنرپیشه منشوری : زهرا امیر ابراهیمی
سایر بازیگران :حمید گودرزی - ثریا حکمت - پویا امینی - شهرام عبدلی - مجید مشیری - فرزاد حسنی و .....


موضوع سریال:
سال 1383 نقطه عطفی در ساخت سریالهای تلویزیونی محسوب میگردد در این سال شبکه دو  برای اولین بار در ماه رمضان به سراغ یک موضوع ماورایی میرود تا آغازگر یک موضوع جدید برای سریالهای مناسبتی گردد. کمکم کن اولین سریال ماورایی تلویزیون بود که متاسفانه بر خلاف داشتن موضوع جالب خود این شانس را نداشت که بیش از یکبار به روی آنتن برود. یقین داشته باشید که اگر زهرا امیر ابراهیمی در این سریال به ایفای نقش نپرداخته بود در طی 12 سالی که از تاریخ ساخت و پخش این سریال میگذرد تا کنون بارها شاهد پخش مجدد آن بودیم.

قاسم جعفری کارگردانی بود که مخاطب خود را درست شناسایی کرده بود. کارهای او معمولا جزو کارهای پر بیننده محسوب میگردید. سریالهایی مانند خط قرمز و مسافری از هند خود گویای این موضوع است . مضافا اینکه او  در کمکم کن پای جلوه های ویژه را نیز به سریالهای مناسبتی که معمولا با عجله هم ساخته میگردند باز نمود. اگر خاطرتان باشد شبکه دو در پی استقبال مردم از موضوع این سریال سال بعد(1384) او یک فرشته بود را روانه انتن نمود. در این سریال نیز استفاده از جلوه های ویژه و تعجیل در ساخت سریال باعث گردید تا قسمت پایانی سریال با یکروز تاخیر به نمایش در بیاید. (همان سکانسی که در آن بهاره افشاری هنگام خواندن آیات قرآن از سوی حسن جوهرچی چهره شیطانیش دستخوش اعوجاج میگردید و با  چهره مرتضی ضرابی ادغام میگردید). محوریت این سریال یادآوری عالم برزخ بود. کمکم کن  سریال عبرت آموزی بود و تلنگری به انسانهایی میزند که در مسائل دنیوی غرق شده اند و بفکر آخرت خود نیستند. در این سریال حمید گودرزی و زهرا امیر ابراهیمی در اثر حادثه به کما می روند. روح انها در کما عالم برزخ را مشاهده می کنند و حسرت فرصتهایی که در دنیا داشته اند را می خورند. در نهایت در بین کسانیکه به کما رفته اند ایندو شانس مجدد بازگشت به دنیا نصیبشان می گردد.
همانطور که قبلا نیز عرض کردم سریالهای ماورایی به یک مشاور مذهبی مطلع نیازمند هستند. علیرضا برازش مشاور مذهبی این سریال بود. شخصی که یکسال بعد در او یک فرشته بود نیز نقش مشاور را بعهده میگیرد. هر چند تلویزیون وقتی یکسال بعد تصمیم میگیرد که محوریت سریال ماورایی خود را از عالم برزخ به شیطان تغییر دهد با چالشهای فراوانی رویرو گردید و خاطرم هست بعد از پخش او یک فرشته بود صدا و سیما میزگردها و جلسات زیادی را برای توجیه موضوع این سریال برگزار نمود.

در هر حال کمکم کن دارای موضوع جذابی بود و بنظر من جزو یکی از سریالهای خوب رسانه ملی محسوب میگردد که متاسفانه دیگر شانس پخش نصیبش نمی گردد.


دلیل منشوری شدن سریال:
پخش و انتشار یک فیلم منتسب به زهرا امیر ابراهیمی یک شبه یک هنرپیشه خوب و خوش آتیه ای را از عرش به فرش آورد. ........ (قبلا به این موضوع در پست شماره دو و رداختن به سریال نرگس این موضوع شرح داده شده است)


تعدیل سریال:
زهرا امیر ابراهیمی به همراه حمید گودرزی دو هنرپیشه نقش اول این سریال هستند. بنابراین حذف زهرا امیر ابراهیمی برابر است با حذف کل سریال. کمکم کن با توجه به پافشاری صدا و سیما مبنی بر اینکه زهرا امیر ابراهیمی باید فراموش شود دیگر هرگز از تلویزیون پخش نخواهد شد. متاسفانه متولیان فرهنگی کشور آنقدر بر این موضوع حساسیت دارند که حتی مطبوعات را نیز از بردن نام او منع نموده اند.  این موضوع را وقتی دریافتم که مشغول تحقیقات برای تکمیل این پست بودم. برای مثال روزنامه جام جم در شماره روز سه شنبه سوم مرداد 91 با گذشت 7 سال از آن موضوع وقتی میخواهد یادی از این سریال نماید بسیار با احتیاط عمل می کند و می نویسد:
 

نقل قول:در قسمتهای پایانی این سریال حمید گودرزی و یکنفر دیگر به هوش آمدند. خداوند به آنها فرصت داد تا خطاهای گذشته را جبران کنند اما به انهایی که گناهانشان بزرگ بود این فرصت داده نشد.

در بخش دیگری از همین خبر می نویسد:

نقل قول:دیگر بازیگران این سریال عبارت بودند از : پویا امینی - مجید مشیری - فرزاد حسنی - ثریا حکمت - بهمن دان و الیزابت امینی

گویا این سریال از لحظه کلید خوردنش هنرپیشه ای بنام زهرا امیر ابراهیمی نداشته است. در سایر سایتهای خبری و همچنین مطبوعات در این سالها هر زمان که از این سریال یاد شده است به این موضوع اشاره کرده اند که حمید گودرزی یکی از دو هنرپیشه نقش اصلی سریال بود. (مانند سایت خبرگزاری دانشجویان) . در مجموع همانطور که میدانیم رسانه ملی هیچگاه هزینه خود را صرف ساخت یک سریال برای یکبار پخش نمی کند.

سریالهایی که توسط صدا و سیما  ساخته می شود پس از پخش از شبکه ایکه سریال در آن تهیه شده است و تکرار آن در یکی دو نوبت در همان شبکه (در سالهای اولیه)، معمولا به برای پخش مجدد به شبکه آی فیلم  و یا سایر شبکه های مشابه ( مانند شبکه تماشای جدید - همان شبکه تهران اچ دی ) سپرده می شود و گاها بارها از شبکه های استانی نیز پخش می شوند. رویه منشوری شدن سریالها اگر ادامه پیدا کند برابر  با به هدر رفتن بودجه رسانه ملی است. زیرا هزینه های گزافی که صرف ساختن سریالها میگردد چنانچه بخواهد فقط چند ساعت از کنداکتور جدول پخش را پر نماید قابل توجیه نمی باشد.

بسیاری از سریالهای مناسبتی  دهه هشتاد (بویژه سریالهایی که برای ایام مبارک رمضان ساخته می شوند) مانند متهم گریخت و یا خانه بدوش تاکنون شاید بیش از 10 مرتبه بازپخش شده اند اما سریالهایی مانند نرگس و کمکم کن بدلیل قرار گرفتن در لیست منشوریها دیگر فرصت پخش مجدد نیافتند.  اما در خصوص این سریال خاص یک اتفاق در خور توجه رخ میدهد.  سال 93 پایگاه اطلاع رسانی صدا و سیما خبر  پخش فایل صوتی سریال کمکم کن را  از رادیو فیلم منتشر می سازد. ظاهرا هنرپیشگان منشوری ممنوع التصویر هستند اما ممنوع الصدا نیستند. جالب اینجاست که در انتشار این خبر نیز نامی از زهرا امیر ابراهیمی در بین نام بازیگران این سریال برده نشده است:

 

نقل قول:سریال "کمکم کن" از رادیو فیلم پخش می شود

به گزارش روابط عمومی مركز هنرهای نمایشی رادیو،این سریال تلویزیونی به كارگردانی قاسم جعفری ، قصه سرگشتگی انسان امروز است و داستان چند نفر است  كه در اثر حوادثی به كما می‌روند، اما دو نفر از آنها به هوش می‌آیند تا كارهای اشتباه بقیه را جبران كنند. 

حمید گودرزی ، شیرین بینا ، پویا امینی، نفیسه روشن، فرزاد حسنی، سید جواد هاشمی و بهناز بستان دوست از جمله بازیگران این سریال هستند كه نویسندگی آن را صادق كرمیارو علیرضا كاظمی‌پور بر عهده داشته اند.
 رادیو فیلم "كمكم كن " به تهیه كنندگی سردبیری فرشاد آذرنیا و صدابرداری علی حاجی نوروزی ، هر شب ساعت 19:30 از رادیو نمایش پخش می شود.

 
پی نویس 1: شاید موضوع بازپخش سریالها برای کسانیکه آنها را در زمان پخش دیده اند زیاد جالب نباشد و چه بسا بعضیها حتی از این موضوع ابراز خشنودی نیز می نمایند شخصا از اینکه سریالهایی مانند پژمان و یا متهم گریخت از اینکه بارها و بارها در حال بازپخش شدن هستند راضی نیستم اما باید این موضوع را هم در نظر بگیریم که سریالی مانند کمکم کن در سال 1383 پخش گردیده است. کودکانیکه رنج سنی آنها در زمان پخش سریال بین 3 تا 8 سال بوده است شاید حتی نام این سریال را نیز بیاد نیاورند اما این گروه از مخاطبین اکنون در رنج سنی 15 تا 20 سال بسر می برند و پخش مجدد چنین سریالی برای آنها بمنزله پخش یک سریال جدید است. بنابراین هرچه به تعداد سریالهایی که در لیست ممنوعه بسر می برند اضافه شود بمنزله هدر رفتن بودجه صدا و سیما تلقی میگردد و قطعا صدا و سیما برای پر نمودن ساعات خود مجبور است با صرف هزینه سریالهای جدیدتری را بسازد تا بتواند در آینده  جایگزین این سریالها نماید.

پی نویس 2 : قضاوت کردن در خصوص پخش یا عدم پخش این سریالها بنظر کمی مشکل می آید. شاید گاهی این حق برای رسانه ملی محفوظ باشد که بنا به دلایلی برخی از سریالها باز پخش نشوند. حتی شاید بسیاری از خانواده ها (البته شاید) در خصوص عدم پخش تصویر زهرا امیر ابراهیمی حق را به رسانه ملی بدهند. اما بنظر من در خصوص سایر هنرپیشه هایی که در زمان حضورشان در عرصه هنری در داخل کشور هیچگونه حاشیه ای نداشتند نمی توان این حق را برای رسانه ملی محفوظ دانست که صرف عزیمت به خارج از کشور و کشف حجاب از پخش سریالهایی که آن هنرپیشه در آنها حضور داشته است ممانعت نماید. به هر حال یقین دارم با توجه به افزایش مهاجرین هنرمند بزودی صدا و سیما در اینخصوص تغییر رویه خواهد داد.