ارسال: #1

از جناب بروبیکر سپاسگزارم که سرانجام پس از دو هفته از ارسال در خواستم و اخذ تعهد از اینجانب اجازه ایجاد و پرداختن به این کارگردان متفاوت را به حقیر دادند و منهم قول دادم تا چارچوبها و ضوابط را رعایت نمایم و برای پرداختن به آثار و زندگی این کارگردان متفاوت زیاد وارد معقوله سیاست نشوم.

قبل از ورود به این بحث باید به اطلاع دوستانم برسانم که پستهایی را که در این تاپیک ارسال خواهم نمود حاصل مطالعات و تحقیقات خودم است. برخی از نوشته ها برداشتهای شخصی من است. امیدوارم برای این برداشتها حاشیه سازی نشود.

دهه شصت جریانهایی در سینمای کشور حاکم بود تا تارکوفسکی را به سبک خودشان به ما معرفی کنند. تارکوفسکی شاید یک اسم رمز بود . موجی به راه افتاده بود تا مردم را به تارکوفسکی علاقمند کنند. بدلیل عدم وجود رسانه ها بشکل امروز و فضای بسته بنابراین تارکوفسکی را به سبک خودشان به ما قالب کردند. من نمی خواستم در خصوص تارکوفسکی در این سایت مطلبی بنویسم. زیرا مدتها بود که دیگر از تارکوفسکی خبری نبود.
اما ظاهرا باز هم اتفاقاتی در راه است تا عده ای که خود را روشنفکر هم می نامند دوباره با افکاری پوسیده سعی دارند زمزمه هایی را به راه بی اندازند.
اما دقیقا ببینید چه اتفاقاتی در این ایام افتاده است. تارکوفسکی یکی از مشهورترین فیلمسازان روس است. نام این فیلمساز با شروع انقلاب 57 تا اواسط دهه شصت به شدت بر سر زبانها می افتد. چنان از تارکوفسکی سخن می گفتند که گویی هیچکاک و کازان و فورد اصلا کارگردان نیستند.
با پایان یافتن جنگ و باز شدن پای روشنفکران به سینما کم کم نام تارکوفسکی هم از سر زبانها می افتد. با ورود اینترنت به زندگی مردم عده ای که بنده آنها را تارکوفسکی زده می نامم کاملا سکوت کردند. زیرا شما در این جادوی نوین زندگی بشری هر آنچه که بخواهید در دسترستان است.
حالا اگر عده ای بخواهند تارکوفسکی را آنطور که بوده است بشناسند پس تکلیف نسلی که تارکوفسکی را جور دیگری به ما شناساندند چه می شود؟ مگر ما چند تا تارکوفسکی داریم؟ اگر از من بپرسند من می گویم دو تا تارکوفسکی داریم. یکی تارکوفسکی ایرانی و یکی هم تارکوفسکی جهانی.
حالا نمیدانم که دوباره در سینمای ما چه اتفاقی افتاده است که باز می خواهند دست به دامان تارکوفسکی بشوند. قصد نداشتم درباره این موضوع در این سایت چیزی بنویسم و تصمیم داشتم مطلب را به وبلاگ خودم بکشانم اما دیروز در شبکه نمایش شاهد برگزاری یک نظر سنجی بودم که شک من را به یقین تبدیل نمود.




طی یکسال گذشته انتشار چند کتاب بطور همزمان درباره تارکوفسکی من را متعجب نمود.  کتاب عناصر سینمای تارکوفسکی با سه ترجمه متفاوت توسط سه ناشر ناگهان همزمان منتشر میگردد. کتاب گفتگو با اندری تارکوفسکی هم همزمان توسط دو ناشر منتشر می شود. جالب آنجاست که یکی از این دو ناشر چاپ دوم کتاب را نیز منتشر نمود.
به همه اینها نظر سنجی جدید شبکه نمایش هم در یک اقدام بی سابقه اضافه کنید. در این نظر سنجی آمده است که کدام اثر تارکوفسکی از اهمیت بیشتری برخوردار است. شبکه نو پایی که تا کنون هیچیک از آثار این کارگردان بزرگ را پخش ننموده بود  حالا از مخاطبان خود یک انتظار بزرگ دارد.
شاید دوباره می خواهند ورژن دیگری از تارکوفسکی را راهی ذهن مردم نمایند.
با تمام این وجود این تاپیک را با این مقدمه آغاز می کنم و در ادامه ضمن معرفی این فیلمساز به معرفی آثار او و نظرات منتقدان درباره او می پردازم. اگر از دوستان عزیز هم کسی درباره تارکوفسکی اطلاعاتی دارد خوشحال می شوم تا این موضوع را به اتفاق به پیش ببریم.
دنیای سینما  به این فیلمساز القاب زیادی داده است. فیلمساز اخلاقی و یا سینماگر دینی. اما در ایران برداشتهای نمادگرایانه و بسیار شخصی  و تا حدودی سیاسی ذهن سینماگران ایرانی را منحرف نمود تا این فیلمساز را بصورت سفارشی بشناسند. در ایران تارکوفسکی مدافعان خاصی دارد. مانند سید محمد بهشتی که در دهه شصت رئیس بنیاد سینمایی فارابی بود. این مدافعان بانین و متهمان ردیف اول نقل من هستند.
عده ای هم پیروان تارکوفسکی هستند. مجله فیلم و نویسندگانی مانند جمال حاج آقا محمد و بابک احمدی . آنان تارکوفسکی را استاد خود خطاب می کنند و چشم بسته به او اقتدا می کنند. عده ای هم از مخالفان تارکوفسکی هستند. مانند مسعود فراستی و مرتضی آوینی و بهروز افخمی.
سعی می کنم اگر عمری باقی بود در پستهای بعدی به آثار این کارگردان و دلایل مطرح کردن او در سینمای دهه شصت بپردازم.